История Полтавы

1 1
2
3
4
5
6
7
8
9
10

Eneasz rzutkim był młodzianem,
Podobnym całkiem do Kozaków,
Radzącym z każdym złem spotkanym,
Zawziętszym nawet od burłaków.
Lecz gdy spalili Grecy Troję
I z niej zrobili kupę gnoju,
On czmychnął, tylko torbę chwycił,
Zebrawszy jakich Trojan grono,
Jak głownie łyków osmolonych,
Drapaka z Troi wnet dał spryciarz.

Переклад польською/Polski.
Частина I.

Текст поеми з ілюстраціями.

2 1
2
3
4
5
6
7
8
9
10

Szybciutko czółna pobudował,
Pospuszczał je na sine morze,
W nie Trojańczyków załadował
I w świat wnet powlókł się niebożę.
Lecz zła Junona, sucza córa,
Tu rozgdakała się jak kura, —
Bo Eneasza nie znosiła
I już od dawna tego chciała,
By jego dusza poleciała,
Do diabłów, by nim czuć nie było.

Переклад польською/Polski.
Частина I.

Текст поеми з ілюстраціями.

3 1
2
3
4
5
6
7
8
9
10

Eneasz był niemiły sercu
Junony — gniewał nieustannie:
Jak pieprz był gorzki, albo więcej,
Nie prosił o nie boskiej pani;
Lecz bardziej tym jej nie dogodził,
Że, widzisz, w Troi się urodził
I Wenus mamą swą nazywał,
Że jego wuj, nieboszczyk Parys,
Priama dzięcię, przyznał zaraz
Jabłuszko Wenus niecnotliwej.

Переклад польською/Polski.
Частина I.

Текст поеми з ілюстраціями.

4 1
2
3
4
5
6
7
8
9
10

Junona więc ujrzała z nieba,
Że pan Eneasz już na promach;
A to szepnęła suka Heba...
Junona zlękła się jak gromu!
Do wózka wprzęgła wnet pawicę,
Włożyła gorset i spódnicę;
I pod czepek schowała włosy,
By nie błyszczały; i zgarnęła
Chleb, sól na talerz i pomknęła
Wraz do Eola niczym osa.

Переклад польською/Polski.
Частина I.

Текст поеми з ілюстраціями.

5 1
2
3
4
5
6
7
8
9
10

"Cześć ci, Eolu, panie — swacie;
Jak żyjesz tutaj, jak się miewasz?
Junona rzekła, gdy się w chacie
Znalazła. — Gości się spodziewasz?..."
Stawiając talerz z chlebem, solą
Przed dziadkiem starym, cnym Eolem,
Usiadła sama na ławeczce.
"Bądź łaskaw, stary mój swaciku!
Zbij Eneasza z pantałyku, —
Po morzu oto mknie w ucieczce.

Переклад польською/Polski.
Частина I.

Текст поеми з ілюстраціями.

6 1
2
3
4
5
6
7
8
9
10

Ty sam wiesz, jakim jest on draniem
I mąciwodą, arcyzbójem;
Gdy w świecie jeszcze tak pogania,
Łez czyichś morze spowoduje.
Nań więc nieszczęście wielkie ześlij,
By z nim płynący ludzie sczeźli
I razem z nimi on, przeklęty...
I za to wszystko ładną dziewę,
Ponętną, zgrabną, czarnobrewą,
Dalibóg, dam ci, to pamiętaj".

Переклад польською/Polski.
Частина I.

Текст поеми з ілюстраціями.

7 1
2
3
4
5
6
7
8
9
10

"Ech, ech! niestety! Niech go kaci! —
Rzekł Eol, drapiąc się co siły, —
To zrobiłbym, bo się opłaci,
Lecz wszystkie wiatry rozpuściłem:
Boreasz męczy się z pochmielu,
A Notos pomknął na wesele,
A Zefir, hultaj, nic nie robi,
Gdzieś skrył się, za pannami łażąc,
A Euros najął się dniówkarzem —,
Jak chcesz, tak głowę łam tu sobie!

Переклад польською/Polski.
Частина I.

Текст поеми з ілюстраціями.

8 1
2
3
4
5
6
7
8
9
10

Lecz obiecuję ci już zaraz
Eneaszowi łeb ukręcić,
Szybciutko, migiem się postaram
Do diabłów w błoto go zapędzić.
Więc żegnaj! Śpiesz się też ogromnie,
A obietnicy nie zapomnij,
Bo wtedy, słyszysz, wszystko na nic!
Gdy skłamiesz, to choć się naderwij,
Na względy nie licz tak jak pierwej,
Ode mnie figę już dostaniesz".

Переклад польською/Polski.
Частина I.

Текст поеми з ілюстраціями.

9 1
2
3
4
5
6
7
8
9
10

Pozostał Eol sam w zagrodzie,
Pozbierał wiatry na podwórzu,
Rozkazał popsuć się pogodzie...
I już na morzu góra duża!
Wnet całe morze się wydęło,
Jak w źródle woda bić zaczęła,
Eneasz wrzasnął z przerażenia;
Rozbeczał się, tak strach go złapał
Poszarpał cały się, podrapał,
Aż strup się zrobił na ciemieniu.

Переклад польською/Polski.
Частина I.

Текст поеми з ілюстраціями.

10 1
2
3
4
5
6
7
8
9
10

Przeklęte wiatry zadmuchały,
A morze ryczy aż ze złości;
Trojanom łzy się wraz polały
A Eneasza biorą mdłości;
Ich wszystkie czółna rozpędziło,
Niemało wojska się zniszczyło,
Zaznali wszyscy tu stu nieszczęść!
Eneasz krzyczy: "Neptunowi
Pół kopy groszy wsunę nowych,
By sztorm na morzu ucichł wreszcie".

Переклад польською/Polski.
Частина I.

Текст поеми з ілюстраціями.

11 1
2
3
4
5
6
7
8
9
10

Był z dawna Neptun łapownikiem,
Głos Eneasza słysząc, w pląsach
Z zapiecka wypadł on chybcikiem,
Pół kopy to dla niego kąsek!...
I osiodławszy migiem raka,
Na niego wskoczył jak burłaka,
Wychynął z morza niczym karaś,
Na wiatry wrzasnął, gdy tchu chwycił:
"I czemu różnie tak huczycie?
Od morza, wiecie, to warn wara!"

Переклад польською/Polski.
Частина I.

Текст поеми з ілюстраціями.

12 1
2
3
4
5
6
7
8
9
10

I wiatry się opamiętały,
Do nory hyc, by nie wiać dłużej;
Jak Lachy gdzieś do lasu gnały,
Czy jak od jeża wstrętne tchórze.
A Neptun miotłę wziął szeroką
I zamiótł morze niczym pokój,
Na świat wyjrzało słońce znowu.
Eneasz jakby się narodził,
Przeżegnał się i rad pogodzie
Rozkazał obiad ugotować.

Переклад польською/Polski.
Частина I.

Текст поеми з ілюстраціями.

13 1
2
3
4
5
6
7
8
9
10

Kładziono deski w krąg sosnowe,
Stawiano miski wkoło rządkiem;
I wszelką strawę bez rozmowy
Wpychano w głodne wciąż żołądki.
Z słoniną kluski połykano
I sałamachę wyjadano;
Ciągnięto brahę kufelkami;
Gorzałkę też zapamiętale, —
Od stołu wszyscy ledwie wstali
I legli spać wnet pod ławkami.

Переклад польською/Polski.
Частина I.

Текст поеми з ілюстраціями.

14 1
2
3
4
5
6
7
8
9
10

A Wenus nie zasypia gruszek
W popiele, diabli jej nie wzięli;
Ujrzawszy, że tak Eol zmusza
Jej synka trząść się, jak w niedzieli
Umyła się, wysztafirzyła,
Ładniutko tak się wystroiła,
Że choć od razu na zabawę!
Włożyła czepek brokatowy,
Z galonem kontusz lustrynowy
I do Zeusa poszła żwawo.

Переклад польською/Polski.
Частина I.

Текст поеми з ілюстраціями.

15 1
2
3
4
5
6
7
8
9
10

A Zeus wtedy bój zażarty
Z siwuchą toczył pod śledzika;
Zgoliwszy trzecią chyba kwartę,
Przechylał ją i resztki łykał.
Wtem przyszła Wenus zapłakana,
Zaczerwieniona, zasmarkana,
I jęła mu z chlipaniem prawić:
"Ach, jak u ciebie, tatku miły,
Me dziecko na to zasłużyło?
Patrz, niczym w słupki z nim się bawi.

Переклад польською/Polski.
Частина I.

Текст поеми з ілюстраціями.

16 1
2
3
4
5
6
7
8
9
10

Gdzie jemu teraz już do Rzymu?
Aż chyba diabeł zdechnie w rowie!
Lub gdy powróci chan do Krymu,
Czy puszczyk się oświadczy sowie.
Nie sobą byłaby Junona,
By nie wymierzyć kary słonej,
Że jeszcze dotąd w głowie szumi!
Więc żeby więcej nie mąciła,
Zamilkła i nie kaprysiła,
Sam rozkaż jej, niech szał swój stłumi.

Переклад польською/Polski.
Частина I.

Текст поеми з ілюстраціями.

17 1
2
3
4
5
6
7
8
9
10

Osuszył Jowisz do dna kubek,
Pogładził ręką czub swój hardy:
"Och, córciu ma, gołąbko luba!
Za prawdę stoję, jak dąb twardo.
Twój syn królestwo pobuduje,
W nim po swojemu popanuje:
A wcale wielkim będzie panem,
Świat na pańszczyznę zgoni cały,
Napłodzi chłopców też niemało,
Im wszystkim będzie atamanem.

Переклад польською/Polski.
Частина I.

Текст поеми з ілюстраціями.

18 1
2
3
4
5
6
7
8
9
10

Zajedzie do Dydony w goście
I zaucztuje nieźle sobie;
Spodoba się on tej jejmości
I będzie słodkie oczy robił.
Niebogo, ciesz się, idź do domu,
Z niedzieli popość i się pomódl,
A będzie zgodnie z moim słowem".
Tu Wenus z czcią się ukłoniła
I pożegnała ojca miło,
A on ją czule pocałował.

Переклад польською/Polski.
Частина I.

Текст поеми з ілюстраціями.

19 1
2
3
4
5
6
7
8
9
10

Eneasz ocknął się, obudził,
Gromadkę zebrał swą ubogą,
Pozbierał rzeczy, nie marudził
I skoro świt już machnął w drogę.
I płynął, niczym gnał na skrzydłach,
Lecz potem morze tak mu zbrzydło,
Że patrzył na nie zgoła wilkiem:
"Ach, gdybym, — mówi, — umarł w Troi,
Nie piłbym czarki gorzkiej swojej,
Nie włóczyłbym się tak ni chwilki".

Переклад польською/Polski.
Частина I.

Текст поеми з ілюстраціями.

20 1
2
3
4
5
6
7
8
9
10

Do brzegu potem gdzieś przybiwszy
Z trojańskim gołym zgromadzeniem,
Na ziemię z czółen wyskoczywszy,
Zapytał zaraz o jedzenie.
Wnet różnej strawy zjedli dużo,
By nie osłabnąć w swej podróży;
I poszli, dokąd kto miał zapał.
Eneasz szedł po brzegu krętym,
Nie wiedział sam, gdzie się pałętał
Aż bęc — do miasta tak przyczłapał.

Переклад польською/Polski.
Частина I.

Текст поеми з ілюстраціями.

21 1
2
3
4
5
6
7
8
9
10

Gród Kartaginą się nazywał,
Mieszkała w grodzie tym Dydona,
Rozumna pani i ruchliwa
I w tych przymiotach uzdolniona:
Bo pracowita, bardzo sprawna,
Wesoła, ładna i postawna.
Biedaczka, bo już była wdową;
Po mieście swym się przechadzała,
Gdy Trojańczyków napotkała,
Wyrzekła do nich takie słowa:

Переклад польською/Polski.
Частина I.

Текст поеми з ілюстраціями.

22 1
2
3
4
5
6
7
8
9
10

"I skądże tacy oberwańcy?
Czy z Donu ryby tu wieziecie?
Czy wy burłacy lub wygnańcy?
I dokąd tak pielgrzymujecie?
Jaki Was diabeł tu skierował?
I kto pod miastem wylądował?
To horda zbójców, nie tułaczy!"
Trojanie coś zamamrotali,
Dydonie do stóp popadali,
A wstawszy rzekli prawie z płaczem:

Переклад польською/Polski.
Частина I.

Текст поеми з ілюстраціями.

23 1
2
3
4
5
6
7
8
9
10

"My wszyscy, widzisz, ludzie chrzczeni,
Włóczymy się bez szczęścia, sami,
My w Troi, wiedz to, urodzeni,
Eneasz oto nas omamił;
Nam nawarzyli Grecy kaszy
I nawet pana Eneasza,
Po karku dawszy, wypędzili;
Rozkazał Troję nam porzucić,
Żeglować z nim i wciąż się smucić,
Wiesz teraz, skądżeśmy przybyli.

Переклад польською/Polski.
Частина I.

Текст поеми з ілюстраціями.

24 1
2
3
4
5
6
7
8
9
10

Więc zmiłuj się, szlachetna pani!
I ocal nasze życie, zdrowie,
Bądz litościwa, nie wyganiaj,
Eneasz sam "dziękuję" powie.
Czy widzisz — każdy z nas obdarty!
Ubranie, łapcie z łyka starte,
Oklapliśmy, jak szczenię w deszczu!
Kożuchy, świtkiśmy zgubili,
Wciąż głodni i bez grosza byli,
Spotkało takie nas nieszczęście".

Переклад польською/Polski.
Частина I.

Текст поеми з ілюстраціями.

25 1
2
3
4
5
6
7
8
9
10

Dydona gorzko zapłakała,
Z oblicza swego bielutkiego
Chusteczką łezki wycierała:
"A gdybym — rzekła im — waszego
Ja Eneasza gdzieś złowiła,
To już bym się rozweseliła,
To świętem byłoby uczczone!"
Aż tu — Eneasz jakby z nieba:
"O gdziem ja, tum jest, gdy potrzeba!
Sam złożę ukłon przed Dydoną".

Переклад польською/Polski.
Частина I.

Текст поеми з ілюстраціями.

26 1
2
3
4
5
6
7
8
9
10

Z Dydoną potem się objąwszy,
Smaczniutko się pocałowali;
Za białe rączki się ująwszy,
To tak, to siak już pogwarzali.
Do domu jej szli wnet we dwoje,
Gdy weszli wkrótce na pokoje
To na podłogę bęc wesoło.
Wśród uciech pili wciąż siwuchę
A zakąszali ją makuchem,
Aż zawołano ich do stołu.

Переклад польською/Polski.
Частина I.

Текст поеми з ілюстраціями.

27 1
2
3
4
5
6
7
8
9
10

Jedzono różne tu potrawy
Wciąż z polewanych misek nowych,
I jak najlepsze już przyprawy
Z talerzy ładnych też, klonowych:
Prosięcą oto głowę z chrzanem
I z makaronem na przemiany,
Indyka sosem podlanego;
A na zakąskę strawę naszą:
Lemieszkę, pęcak, papkę, kaszę,
Makowca kęsy miodowego.

Переклад польською/Polski.
Частина I.

Текст поеми з ілюстраціями.

28 1
2
3
4
5
6
7
8
9
10

Kubkami pito tu śliwówkę,
Miód, piwo, brahę, kwas, lecz dłużej
Zwyczajną wódkę i kminkówkę.
Jałowiec się dla woni kurzył.
Bandura grała wciąż "horłycię"
Fujarka — "zuba", "metelicę",
"Po bałkach" dudka wywodziła;
A skrzypce "sanżarówkę" grały,
Dziewczęta w świtkach przewspaniałych
W nowiutkich butach w krąg tańczyły

Переклад польською/Polski.
Частина I.

Текст поеми з ілюстраціями.

29 1
2
3
4
5
6
7
8
9
10

Dydona miała siostrę Hannę,
Ruchliwą, strojną, ładną, miłą,
Zaiste, bardzo piękną pannę;
I ta też tutaj przychodziła
W spódniczce drogiej, bo bajowej,
W zapasce ładnej, flanelowej,
W koralach, wstążkach i kolczykach;
Tańczyła tutaj z wykrętasem
Przed Eneaszem w wychylasach
W "tretiaku" mknęła pod muzykę.

Переклад польською/Polski.
Частина I.

Текст поеми з ілюстраціями.

30 1
2
3
4
5
6
7
8
9
10

Eneasz sam się tak rozhulał,
Jak młody źrebak na arkanie,
Że omal tutaj nie okulał,
Ruszywszy z Handzią żwawo w taniec.
Podkówki wraz im zabrzęczały,
Od tańca łydki aż zadrżały,
"Hocaka" tupiąc z głośnym stukiem.
Eneasz matnię przytrzymując
I bardzo mocno przygadując,
Potężnie sadził tu "hajduka".

Переклад польською/Polski.
Частина I.

Текст поеми з ілюстраціями.

31 1
2
3
4
5
6
7
8
9
10

Po tańcach wszystkim też krupniku
Po filiżance tu podano,
Banialuk jęły wprost bez liku
Pleść mołodyce rozgadane;
Dydona się rozochociła,
Z krupnikiem garnek aż rozbiła,
Jak w szale wszyscy pili, jedli.
Wesoło cały czas spędzili,
Pijani spać się położyli;
A Eneasza spać powiedli.

Переклад польською/Polski.
Частина I.

Текст поеми з ілюстраціями.

32 1
2
3
4
5
6
7
8
9
10

Eneasz wlazł na piec pękaty.
Tam w proso zarył się przebłogo;
A kto chciał, poszedł spać do chaty,
A kto do chlewa, kto do stogów.
Niektórzy zasię tak golnęli,
Że gdzie upadli, tam posnęli,
W głos posapując, charcząc, chrapiąc;
A dzielne zuchy pili dalej,
Jak tylko mogli, pociągali,
Dopóki pierwszy kur nie zapiał.

Переклад польською/Polski.
Частина I.

Текст поеми з ілюстраціями.

33 1
2
3
4
5
6
7
8
9
10

Dydona rano się zerwała,
Po kacu piła kwas chlebowy;
A potem ładnie się ubrała,
Jak wprost do karczmy potańcować.
Czepeczek wzięta więc niezgorszy,
Spódnicę i jedwabny gorset,
Łańcuszek też włożyła nowy;
Czerwone wzuła buty damskie,
Nie zapomniała też zapaski,
Do rąk chusteczki kartunowej.

Переклад польською/Polski.
Частина I.

Текст поеми з ілюстраціями.

34 1
2
3
4
5
6
7
8
9
10

Eneasz gdy się z chmielu zbudził,
Zjadł solonego ogóreczka;
A potem mył się, stroił, trudził,
Jak młodzian mknąc do panieneczki.
Dydona przysłać na myśl wpadła,
To, co u nieboszczyka skradła:
Więc spodnie, parę butów zgrabnych,
Koszulę, kaftan kitajkowy
I czapkę, pas kałamajkowy,
Chusteczkę czarną tez jedwabny.

Переклад польською/Polski.
Частина I.

Текст поеми з ілюстраціями.

35 1
2
3
4
5
6
7
8
9
10

Gdy się ubrali, to się zeszli,
Zaczęli z sobą znów rozmawiać;
Najedli się i nuże nieźle
Po wczorajszemu się zabawiać.
Eneasz mocno się spodobał
Dydonie — nie władała sobą
I nie wiedziała, gdzie się podziać;
Więc plotła różne banialuki,
Stroiła wszelkie żarty, sztuki,
Eneaszowi chcąc dogodzić.

Переклад польською/Polski.
Частина I.

Текст поеми з ілюстраціями.

36 1
2
3
4
5
6
7
8
9
10

Dydona gierki wymyśliła,
By Eneasza rozweselić,
By blisko niej się kręcił miło,
Zapomniał o swych biedach wielu:
Oczęta sobie zawiązała,
W grę w chowanego z nim się wdała,
By Eneasza tylko złowić;
Eneasz się domyślił zaraz,
Dokoła niej się kręcił, starał
Ją bawić coraz pomysłowiej.

Переклад польською/Polski.
Частина I.

Текст поеми з ілюстраціями.

37 1
2
3
4
5
6
7
8
9
10

Tu każdy bawił się i grywał,
Jak mógł i na co miał ochotę;
Kto tu "żurawia" wyskakiwał,
A kto od dudki wpadał w poty,
W "chreszczyk", berka grano lubo
I nieraz brano się za czuby,
Pograwszy w dżhuta nazbyt wiele;
W chlust, wózka, cetno — licho grano,
Po stole damki przesuwano;
I diabli pusty kątek mieli.

Переклад польською/Polski.
Частина I.

Текст поеми з ілюстраціями.

38 1
2
3
4
5
6
7
8
9
10

Codziennie byli też w pochmielu,
Gorzałkę niczym wodę chlali;
Codziennie uczty jak wesela,
Pijani wkoło się walali
Eneaszowi zaś swojemu
To niczym ciężko już choremu
Dzień każdy pani dogadzała.
Trojanie byli spici, syci,
Obuci wkoło i obszyci,
Choć goli przyszli zgrają całą.

Переклад польською/Polski.
Частина I.

Текст поеми з ілюстраціями.

39 1
2
3
4
5
6
7
8
9
10

Trojanie nieźle blagowali,
Kobiety wszystkie przywabiali,
Po wieczornicach wciąż chadzali
I panny w krąg niepokoili.
I sam Eneasz panią właśnie
Namówił na parową łaźnię...
A tam już było nie bez grzechu!
Bo mocno jego pokochała,
Choć była mądra, postradała
Swój cały rozum z tej uciechy.

Переклад польською/Polski.
Частина I.

Текст поеми з ілюстраціями.

40 1
2
3
4
5
6
7
8
9
10

Eneasz żył tak u Dydony,
Zapomniał, gdzie Rzym, gdzie wędrował.
Tu nawet nie bał się Junony
I zaczął ciągle bankietować;
Dydonę miał za żonę niby,
Wygrawszy na tym bez ochyby,
Jak żołnierz na wsi, mącił pewny!
Był — czart go nie wziął — obrotniutki,
Łagodny, piękny i sprytniutki,
I ostry niczym stal brzytewna.

Переклад польською/Polski.
Частина I.

Текст поеми з ілюстраціями.

41 1
2
3
4
5
6
7
8
9
10

Eneasz więc z Dydoną śmiele
Zabawiał się jak z myszką kocur;
Biegali ciągle i szaleli,
Aż nieraz tęgo się i pocąc.
Dydona raz robotę miała —
Na polowanie z nim pognała,
Lecz grzmot zapędził ich do lochu...
I czart wie, co też tam robiła
Przemiła para — zza mogiły
Nie było widać ani trochę.

Переклад польською/Polski.
Частина I.

Текст поеми з ілюстраціями.

42 1
2
3
4
5
6
7
8
9
10

Nie wszystko idzie tak szybciutko,
Jak okiem mrugnąć, jak myśl bieży;
Czy jak opowiesz baśń prędziutko,
Pociągniesz piórem po papierze.
Eneasz w gościach żył niemało
I już mu z głowy wywietrzało
To, dokąd Zeus jego wysłał.
On ze dwa lata tam przesiedział
I tkwiłby dłużej, bo nie w biedzie,
Lecz nie po jego myśli wyszło.

Переклад польською/Polski.
Частина I.

Текст поеми з ілюстраціями.

43 1
2
3
4
5
6
7
8
9
10

Raz spojrzał Jowisz bystrooki
Z Olimpu na nas i zarazem
Na Kartaginę rzucił okiem —
Aż tam trojański właśnie błazen...
Rozzłościł się, rozkrzyczał oto,
Aż cały świat się zachybotał,
Lżył Eneasza, aż się spocił;
"Czy tak sukinsyn ten mnie słucha?
Do miodu przylgnął jakby mucha,
Już zasiadł niczym diabeł w błocie.

Переклад польською/Polski.
Частина I.

Текст поеми з ілюстраціями.

44 1
2
3
4
5
6
7
8
9
10

Ruszajcie, gońca zawołajcie,
By przyszedł do mnie za chwileczkę,
Trzymajcie mocno, uważajcie,
By nie wszedł czasem do szyneczku!
Bo muszę jego dokądś posłać.
A to ci, to ci łobuz podły!
Eneasz leni się, czas trwoni;
To chytra Wenus wciąż swatkuje
I Eneasza tak musztruje,
By zabrał rozum on Dydonie.

Переклад польською/Polski.
Частина I.

Текст поеми з ілюстраціями.

45 1
2
3
4
5
6
7
8
9
10

Merkury przybiegł zasapany,
Pot strumieniami lał się, perlił;
Paskami cały obwiązany,
Na głowie z słomki miał kapelusz;
Na piersiach — blachę z ładownicą,
Tatarski nahaj zaś w prawicy,
A z sucharami torbę z tyłu.
W takowym stroju wlazł do chaty,
Powiedział: "Gotów jestem, tato,
I dokąd tylko chcesz, posyłaj".

Переклад польською/Polski.
Частина I.

Текст поеми з ілюстраціями.

46 1
2
3
4
5
6
7
8
9
10

I rzekł mu Zeus rozzłoszczony:
"Natychmiast pędź do Kartaginy
I rozłącz parę tam szaloną;
Niech o Dydonie zapomina
Eneasz; zmiata z tych pieleszy
I Rzym budować wreszcie śpieszy, —
Bo zaległ niczym pies pod piecem.
Gdy będzie życie wieść hulaki,
To dam się dobrze mu we znaki, —
Tak Zeus, powiedz mu, poleca".

Переклад польською/Polski.
Частина I.

Текст поеми з ілюстраціями.

47 1
2
3
4
5
6
7
8
9
10

Merkury nisko się ukłonił
I zdjął kapelusz przed Zeusem;
Przez próg przetoczył się, pogonił,
Do stajni dał od razu susa.
I upuściwszy z rąk nahajkę,
Zaprzęgnął migiem taradajke
I z nieba machnął, w chmurze kurzu,
Kobyłki wciąż pogania z bryczki,
Że aż dyszlowa w górę bryka,
Pomknęły, że aż wózek skrzypi.

Переклад польською/Polski.
Частина I.

Текст поеми з ілюстраціями.

48 1
2
3
4
5
6
7
8
9
10

Eneasz wtedy w braże mył się,
Przykrywszy się, legł na podłodze;
I żaden rozkaz mu nie śnił się,
Gdy wbiegł Merkury, gniewny srodze.
Z podłogi szarpnął jak psiajuchę.
"A co tu robisz, chlasz siwuchę? —
Na całe gardło się rozkrzyczał. —
A nuże, szybciej się ubieraj,
Z Dydoną nie zabawiaj teraz,
Rusz na wyprawę — Zeus życzy.

Переклад польською/Polski.
Частина I.

Текст поеми з ілюстраціями.

49 1
2
3
4
5
6
7
8
9
10

Czy jednak tak do rzeczy robisz,
Że tutaj sobie hulasz dalej?
Lecz wkrótce się dostanie tobie;
Nie z głupia Zeus się przechwalał;
Wnet spuści lanie ci wspaniałe,
Wyciśnie z ciebie olej cały,
O, jeszcze trochę tu pozwlekaj.
Pamiętaj, byś się wnet uwinął,
Byś dziś ukradkiem stąd odpłynął,
Na mnie raz drugi tu nie czekaj".

Переклад польською/Polski.
Частина I.

Текст поеми з ілюстраціями.

50 1
2
3
4
5
6
7
8
9
10

Eneasz jak pies skulił ogon,
Jak Kain cały wnet się zatrząsł;
Kapnęło z nosa na podłogę:
Już czuł, jak Zeus uszu natrze.
I z chaty wypadł tu rad nie rad,
By Trojańczyków swych pozbierać;
Zebrawszy zasię im rozkazał:
"Już jak najszybciej się zbierajcie,
Tobołki wszystkie układajcie,
Ku morzu taszczcie się od razu!"

Переклад польською/Polski.
Частина I.

Текст поеми з ілюстраціями.

51 1
2
3
4
5
6
7
8
9
10

Sam do budynków znów powrócił,
Pozbierał swe łachmany stare;
I do dwóch skrzynek wszystko wrzucił,
Na czółno je odesłał zaraz
I oczekiwał tylko nocy,
By gdy Dydona zawrze oczy,
Bez pożegnania już stąd uciec.
I chociaż za nią tęsknił mocno,
Świat wstrętny się wydawał do cna,
Lecz ba! Jak widzisz, trza porzucić.

Переклад польською/Polski.
Частина I.

Текст поеми з ілюстраціями.

52 1
2
3
4
5
6
7
8
9
10

Dydona zaraz odgadnęła,
Co Eneasza pana trapi,
I już karbować sobie jęła,
By tutaj czegoś nie przegapić;
Wciąż wyglądała spoza pieca,
Udając, że tam drzemie nieco
I chce już wyspać się do syta.
Eneasz myślał, że już spała,
I chciał stąd dać drapaka śmiało,
Aż go Dydona za czub chwyta.

Переклад польською/Polski.
Частина I.

Текст поеми з ілюстраціями.

53 1
2
3
4
5
6
7
8
9
10

Poczekaj, diable ty, psiawiaro!
Wpierw ze mną rozlicz się uczciwie;
Zaduszę cię jak złą maszkarę!
Już tylko zakręć się zdradliwie!
Za chleb, za sól mi tak odpłacasz?
Ty lubiąc drwić i czci uwłaczać,
Zniesławisz w każdej mnie krainie!
Na sercu żmiję wykarmiłam,
Co potem za to wymęczyła;
Posłałam piernat tu dla świni.

Переклад польською/Polski.
Частина I.

Текст поеми з ілюстраціями.

54 1
2
3
4
5
6
7
8
9
10

Przypomnij, jakiś do mnie przyszedł,
Koszulki nawet już nie miałeś;
I łapcie diabli mieli, słyszysz?
W kieszeni pustki aż huczały;
Czyś wiedział, co to są pieniądze?
Bez matniś spodnie miał i sądzę,
Że tyle sławy, że to spodnie;
I te podarty się, zniszczyły,
Aż wstyd popatrzeć, tak świeciło,
I świtka w łatkach, o nicponiu!

Переклад польською/Polski.
Частина I.

Текст поеми з ілюстраціями.

55 1
2
3
4
5
6
7
8
9
10

Czy odmawiałam tobie czegoś?
Czyś zachciał już na wierzbie gruszek?
Gdzieś diabeł skusił mnie do tego,
By ci, chudzinie, dodać tuszy. —
Dydona gorzko zaszlochała,
Z rozpaczy włosy wyrywała,
Jak rak się wnet zaczerwieniła.
Ze złości pieniąc się, w szał wpadła,
Blekotu jakby się najadła
I Eneasza tak zelżyła: —

Переклад польською/Polski.
Частина I.

Текст поеми з ілюстраціями.

56 1
2
3
4
5
6
7
8
9
10

"O wstrętny, zmierzły i ohydny,
Nikczemny golcu, katoliku!
Hulako niecny i bezwstydny,
Złodzieju podły, heteryku!
Za twoje wielkie kpiny, zdradę,
Jak zaraz w mordę ci zajade,
To diabeł ciebie porwie tutaj!
Wydrapię oczy przeobrzydłe
Ci ze łba, o diabelskie bydło.
Już drżysz, jak chart na zimnie w lutym!

Переклад польською/Polski.
Частина I.

Текст поеми з ілюстраціями.

57 1
2
3
4
5
6
7
8
9
10

A idź do diabła rogatego,
Niech bies ci przyśni się, bydlaku!
By sukinsynów twych, samego
Bies porwał wszystkich was, hulaków,
Ażebyście nie chorowali,
Ale od razu pozdychali,
By nikt nie został z was, wszeteczni,
Żebyście nie zaznali szczęścia
I ból was trapił coraz częściej,
I byście tak błądzili wiecznie!"

Переклад польською/Polski.
Частина I.

Текст поеми з ілюстраціями.

58 1
2
3
4
5
6
7
8
9
10

Eneasz przed nią odstępował,
Aż wkrótce znalazł się za progiem,
Nie oglądając się, bez słowa
Z podwórza wnet psim kłusem w nogi.
Do Trojan przybiegł zasapany,
Zroszony potem jak skąpany,
Jak z targu złodziej kur do szkoły;
Do czółna swego wsiadł od razu,
Od brzegu odbić swym rozkazał
I nie rozglądał się dokoła.

Переклад польською/Polski.
Частина I.

Текст поеми з ілюстраціями.

59 1
2
3
4
5
6
7
8
9
10

Dydona w czarną rozpacz wpadła,
Nie jadła cały dzień, nie piła;
Tęsknota, nuda ją obsiadła,
Szlochała, łkała z całej siły.
Biegała niczym oszalała
Lub stała długo otępiała,
Paznokcie gryzła wciąż na rękach;
A potem siadła już na progu,
Boleści zmogły ją niebogę,
Nie mogła ustać z tej udręki.

Переклад польською/Polski.
Частина I.

Текст поеми з ілюстраціями.

60 1
2
3
4
5
6
7
8
9
10

Wezwała siostrę na poradę,
By rzec o swojej poniewierce,
Eneaszową odkryć zdradę
I dać choć trochę ulgi sercu.
"Hanusiu, duszko ma, rybeczko,
Poratuj, moja gołąbeczko,
Przepadłam ja na wieki bowiem!
Eneasz bardzo mnie zasmucił,
Bo jak wzgardzoną zdzirę rzucił,
Eneasz — żmija, a nie człowiek!

Переклад польською/Polski.
Частина I.

Текст поеми з ілюстраціями.

61 1
2
3
4
5
6
7
8
9
10

Sit nie mam w sercu, ni sposobu,
By go zapomnieć, już nie mogę.
I dokąd biec mi stąd? — do grobu!
Tarn jest jedyna pewna droga!
Dla niego wszystko utraciłam
I ludzi, cześć zlekceważyłam;
Bogowie! O was zapomniałam.
Och! dajcie ziela wypić trochę,
By można było się odkochać
I uspokoić się udało.

Переклад польською/Polski.
Частина I.

Текст поеми з ілюстраціями.

62 1
2
3
4
5
6
7
8
9
10

Na świecie nie mam ja spokoju,
Zabrakło łez, nie mogę zasnąć,
Miast światła wszędzie ciemność stoi,
Tam tylko, gdzie Eneasz, jasno.
O Kupidynku słodziuteńki!
Upajaj się Dydony jękiem...
Byś w niemowlęctwie przepadł, chłystku,
Och, mołodyce! Kochankowie
Są jak Eneasz w krąg takowi,
By czart zdradliwych porwał wszystkich".

Переклад польською/Polski.
Частина I.

Текст поеми з ілюстраціями.

63 1
2
3
4
5
6
7
8
9
10

Przybita bólem tak mówiła
Dydona, życie przeklinała;
Na nic starania siostry Hanny,
By ból uciszyć w sercu rannym.
Z królową sama rozpaczając
I łzy rękawem wycierając,
Chlipała w dłonie po cichutku.
Dydona jakby ścichła potem,
Kazała Handzi odejść po to,
By nikt jej nie przeszkadzał w smutku.

Переклад польською/Polski.
Частина I.

Текст поеми з ілюстраціями.

64 1
2
3
4
5
6
7
8
9
10

I długo tak się posmuciwszy,
Spać do budynków podążyła;
Lecz tam się czemuś rozmyśliwszy,
Z pościeli zaraz wyskoczyła,
Z zapiecka wziąwszy hubkę suchą,
Krzesiwo, pakuł za pazuchę,
Na ogród wyszła swój Dydona.
O nocnej porze to się działo,
Gdy wkoło cisza panowała
I spał już cały naród chrzczony.

Переклад польською/Polski.
Частина I.

Текст поеми з ілюстраціями.

65 1
2
3
4
5
6
7
8
9
10

A stała u niej tam w ogrodzie
Na zimę w stosie trzcina stara;
Choć nie w królewskiej jest to modzie,
Lecz skąd wziąć drew, gdy w krąg step szalał
Leżała sucha, idealna,
Już niczym proch łatwo zapalana,
Ją na podpałkę tam trzymano.
Więc pod nią ogień wykrzesała,
W pakułach ładnie rozdmuchała,
Wznieciła pożar wnet udany.

Переклад польською/Polski.
Частина I.

Текст поеми з ілюстраціями.

66 1
2
3
4
5
6
7
8
9
10

Dokoła stos ten podpaliwszy,
Ze siebie całą odzież zdjęła
I w ogień szmatki te złożywszy,
W nim sama też się wyciągnęła.
Płomienie wkoło niej huczały,
Nieboszczkę wnet objęły całą,
Powalił od niej dym jak wściekły! —
Tak Eneasza polubiła,
Że sama siebie aż spaliła,
Posłała duszę swą do piekła.

Переклад польською/Polski.
Частина I.

Текст поеми з ілюстраціями.

1 1
2
3
4
5
6
7
8
9
10

Eneasz płynąc znów po morzu,
Na Kartaginę się oglądał;
Z nieszczęściem walczył swym niebożę,
Wylewał łzy, lecz gnał od lądu.
Choć mknął pośpiesznie od Dydony,
Lecz głośno łkał niepocieszony.
A usłyszawszy, że spłonęła,
Rzekł: "Niechaj jej królestwo wieczne,
Mnie panowanie zaś bezpieczne,
By znów się wdowa nawinęła!"

Переклад польською/Polski.
Частина II.

Текст поеми з ілюстраціями.

2 1
2
3
4
5
6
7
8
9
10

Gdy oto morze zaszumiało,
Wysokie fale się podniosły
I wichry groźnie zahuczały,
Czółnami trzęsły, na nic wiosła.
Diabelnie wodą zakręciło,
Że omal czółn nie potopiło,
Wierciły się jak głupie wkoło.
Trojanie z strachu aż zadrżeli
I co tu robić, nie wiedzieli,
Zamilkli, stali niewesoło.

Переклад польською/Polski.
Частина II.

Текст поеми з ілюстраціями.

3 1
2
3
4
5
6
7
8
9
10

Jedyny z Trojan cnej watahy,
Palinur pewien, z ich ogółu
Odczuwał najmniej tego strachu,
Odważnym był, lecz też gadułą;
Wnet oprzytomniał, spojrzał wkoło
I do Neptuna tak zawołał:
"Co robisz, panie nasz Neptunie!
Czy także stałeś się ladaco,
Że chcesz wyniszczyć nas i za co?
Ćwierć rubla kto ci dał, dziaduniu? —

Переклад польською/Polski.
Частина II.

Текст поеми з ілюстраціями.

4 1
2
3
4
5
6
7
8
9
10

A po rzeczowej tej przemowie
Trojanom wszystkim tak powiedział: —
Bywajcie, bracia moi, zdrowi!
Zakręcił Neptun, w zgubę wiedzie.
I dokąd, bracia, tu pójdziemy?
Italii nie osiągniemy,
Bo morze mocno dokazuje,
Stąd do Italii nie tak blisko,
A morzem w burzę jechać ślisko,
Nikt bowiem czółen nie podkuje.

Переклад польською/Polski.
Частина II.

Текст поеми з ілюстраціями.

5 1
2
3
4
5
6
7
8
9
10

Lecz, chłopcy, tutaj jest kraina,
Stąd niedaleko ziemia przednia;
Sycylia, która z bogactw słynie,
Wydaje mi się odpowiednia.
Tam walmy, bracia, na postoje,
By pozbyć się niedoli swojej,
Acestes królem tam, u niego
Już, niczym w domu, odpoczniemy
I pohulamy i podjemy,
Bo pod dostatkiem ma wszystkiego".

Переклад польською/Polski.
Частина II.

Текст поеми з ілюстраціями.

6 1
2
3
4
5
6
7
8
9
10

Trojanie wiosła z całej siły
Chwycili, chociaż już osłabli,
Jak strzały czółna popędziły,
Jak gdyby z tyłu pchali diabli.
Sycylijczycy ich ujrzeli
I z miasta, jakby pogłupieli
Ku morzu biegli witać czule,
Wzajemnie się rozpytywali,
Obejmowali, całowali,
Ruszyli hulać wnet do króla.

Переклад польською/Polski.
Частина II.

Текст поеми з ілюстраціями.

7 1
2
3
4
5
6
7
8
9
10

I Eneasza niczym brata
Acestes uczcił wyjątkowo,
Bo zaprosiwszy go do chaty,
Gorzałką hojnie poczęstował;
A na zakąskę to zawczasu
Słoniny dano i kiełbasy,
I sito chleba, by zajadał.
Trojanom zaś wodzianki dano
I na kwatery rozesłano;
By szli już, dokąd kto da rade.

Переклад польською/Polski.
Частина II.

Текст поеми з ілюстраціями.

8 1
2
3
4
5
6
7
8
9
10

Zaczęli zaraz tu bankiety
I niczym koty zamruczeli,
Miejscowi pyszne im pasztety
Przynieśli, dużo też kisielu;
Bochenek miękki i cieplutki,
Wątróbkę, rydze przesmaczniutkie,
Gryczanych placków nasypali.
Eneasz z drogi tęgo popił,
Tak okowitą się zakropił,
Że omal tchu zeń nie wyparło.

Переклад польською/Polski.
Частина II.

Текст поеми з ілюстраціями.

9 1
2
3
4
5
6
7
8
9
10

Eneasz chociaż trochę spity,
Zachował rozum, dobrze widział;
Był bogobojnym synem przytem,
Po śmierci ojca się nie wstydził.
A w dniu tym jego ojciec pomarł,
Gorzałkę chlejąc w cudzym domu, —
Anchizes świat pożegnał boży.
Eneasz obiad chciał wyprawić,
Żebraków sprosić przy tej sprawie,
By Bóg tej duszy raj otworzył.

Переклад польською/Polski.
Частина II.

Текст поеми з ілюстраціями.

10 1
2
3
4
5
6
7
8
9
10

Trojańską zebrał swą gromadę
I wyszedł do niej na podwórze,
By prosić wszystkich o poradę
I tak przemawiał do nich dłużej:
"Panowie, wiecie to, Trojanie,
I wszyscy cni parafianie,
Że byłem synem Anchizesa,
Lecz go siwucha zapaliła,
Żywota nagle ukróciła, —
Jak mucha w zimie, sczezł z kretesem.

Переклад польською/Polski.
Частина II.

Текст поеми з ілюстраціями.

11 1
2
3
4
5
6
7
8
9
10

Chcę stypę sprawić, jak wypada,
Żebrakom dobrze dać się najeść —
Juz jutro — dalej nie odkładam.
Powiedzcie: jak się warn wydaje?"
Trojanie tego też pragnęli:
I na głos wszyscy zakrzyknęli:
"O Eneaszu, Bóg dopomóż;
Gdy chcesz, o panie, wiedzieć o tym,
To pomożemy ci z ochotą, —
Sprzyjamy tobie jak nikomu".

Переклад польською/Polski.
Частина II.

Текст поеми з ілюстраціями.

12 1
2
3
4
5
6
7
8
9
10

Pobiegli wnet gromadą liczną
Gorzałke, mięso zakupywać,
Zjawiły się chleb, bułki śliczne,
Naczynia poszli też zdobywać;
A w kutię miód rozprowadzili
I sytę miodem nasycili,
I dogadali się też z popem;
Swych gospodarzy zwoływali,
Żebraków z ulic też ściągali,
Na diaków poszła groszy kopa.

Переклад польською/Polski.
Частина II.

Текст поеми з ілюстраціями.

13 1
2
3
4
5
6
7
8
9
10

Na drugi dzień raniutko wstali,
Na dworze ogień rozniecili,
Do kotłów mięsa nawrzucali,
Warzyli jadło i smażyli.
Wnet stało tam pięć kotłów z juszkę,
A w czterech były pyszne kluski
I z barszczem było sześć aż nawet;
Baranów mnóstwo nawarzono,
Kur, gęsi, kaczek napieczono,
Dla wszystkich było dużo strawy.

Переклад польською/Polski.
Частина II.

Текст поеми з ілюстраціями.

14 1
2
3
4
5
6
7
8
9
10

Z siwuchą stały cebry, dzbany,
A brahy pełne były dzieże;
Wnet do waganów jadło wlano,
Rozdano łyżki jak należy.
Po "wiecznym mu odpoczywaniu"
I Eneasza gorzkim łkaniu
Zaczęli wszyscy ćpać zawzięcie;
Najedli tak się i popili,
Że z nóg niektórzy się zwalili,
Nie mogli ojca czcić pamięci.

Переклад польською/Polski.
Частина II.

Текст поеми з ілюстраціями.

15 1
2
3
4
5
6
7
8
9
10

Eneasz razem ze starszymi
Czcił Anchizesa pamięć dalej,
Nie widział nic, lecz pił wciąż z nimi,
Od stołu już nie wstawał wcale;
A potem trochę oprzytomniał,
Otrzeżwiał, sobie coś przypomniał,
Do ludu poszedł, chociaż pobladł.
Z kieszeni wyjął drobnych trochę
I w naród sypnął niczym grochem,
By pamiętano jego obiad.

Переклад польською/Polski.
Частина II.

Текст поеми з ілюстраціями.

16 1
2
3
4
5
6
7
8
9
10

Wtem zabolały go coś nogi
I nie czuł rąk też ani głowy;
Z pochmielu męki zdjęły srogie,
Opuchły oczy jak u sowy,
Napęczniał cały jak baryła,
Na świecie było mu niemiło,
Nogami pętle opisywał.
Znudzony oklapł, siły stracił,
W ubraniu legł pod ławką w chacie,
Do świtu przespał jak nieżywy.

Переклад польською/Polski.
Частина II.

Текст поеми з ілюстраціями.

17 1
2
3
4
5
6
7
8
9
10

Zbudziwszy się, otrząsnął cały,
A w sercu ssało jak robaki;
Przewracał się i odrętwiały
Wznieść głowy nie mógł w stanie takim,
Dopóki nie wychylił wartko
Pieprzówki zapienionej ćwiartki,
Zapiwszy kwasem to chlebowym.
Spod ławki wylazł rozchełstany,
Zakaszlał, kichnął, ledwie stanął
"A nuże — krzyknął — pić od nowa".

Переклад польською/Polski.
Частина II.

Текст поеми з ілюстраціями.

18 1
2
3
4
5
6
7
8
9
10

Panicze, zszedłszy się, z rozmachem
Popijać tęgo tu zaczęli
I pili jak prosięta brahę,
Gorzałkę sobie tak ciągnęli;
Ciągnęli siwą Trojańczycy,
Nie gięli się Sycylijczycy,
Machali na wyprzódki zatem.
I kto najwięcej pił siwuchy,
Wychylał ponad ćwiartkę duchem,
Dla Eneasza był ten bratem.

Переклад польською/Polski.
Частина II.

Текст поеми з ілюстраціями.

19 1
2
3
4
5
6
7
8
9
10

Eneasz nasz się rozochocił,
Igrzyska zechciał zaprowadzić,
Pijany krzyczał, aż się spocił,
By zapaśników przyprowadzić.
Scholarnia w oknach mu śpiewała,
Cyganki tańce swe skakały,
Na kobzach grali ślepcy z rana;
Tu wiele się słyszało krzyku,
Po mieście z głośną szli muzyką
Ruchliwe zuchy, choć pijane.

Переклад польською/Polski.
Частина II.

Текст поеми з ілюстраціями.

20 1
2
3
4
5
6
7
8
9
10

Panowie w sieni zasiadali,
A lud na dworze stał dokoła.
Przez okna jedni zaglądali,
A kto na wrota wyleźć zdołał;
Aż przyszedł tu zapaśnik znany,
Jak kompaniejec przyodziany,
Daresem zwany; podniecony
Jął przeciwnika wywoływać,
Na bój na pięści go wyzywać
I krzyczał jak pies oparzony:

Переклад польською/Polski.
Частина II.

Текст поеми з ілюстраціями.

21 1
2
3
4
5
6
7
8
9
10

"Hej, kto tu wyjdzie ze mną bić się,
Skosztować mych szturchańców, ciosów?
Kto juchą chce calutki zmyć się?
I komu nie żal zębów, nosa?
A nuże, idźcie, szybciej pędźcie
Powalczyć ze mną tu na pięści!
Bebechy z was wnet powywalam;
Na oczach zrobię okulary,
Tu więc, pogańce złe, scholary!
Każdemu zaraz łeb rozwalę. —

Переклад польською/Polski.
Частина II.

Текст поеми з ілюстраціями.

22 1
2
3
4
5
6
7
8
9
10

I Dares czekał, na bój rwał się,
Nikt nie wychodził z zuchów naszych;
Z nim każdy bowiem walczyć bał się,
Tak swym widokiem ich nastraszył. —
Wy, widze, wszyscy słabi duchem,
Przede mną oto niczym muchy
I ciężko ruszyć was jak bryły".
Tak Dares śmiały, lecz chełpliwy,
Przechwalał się, a z nich podrwiwał,
Aż słuchać go wstyd wszystkim było.

Переклад польською/Polski.
Частина II.

Текст поеми з ілюстраціями.

23 1
2
3
4
5
6
7
8
9
10

Absestes tu, Trojańczyk gniewny,
Kozaka wspomniał Entellusa,
A widząc, że tu blamaż pewny,
To jak najszybciej dał stąd susa.
Jął Entellusa szukać żwawo,
By z widzianego zdać mu sprawę
I na Daresa go rozsrożyć.
Entellus był to mocny, śmiały,
Barczysty chłop, choć ociężały;
Pijany spać się już położył.

Переклад польською/Polski.
Частина II.

Текст поеми з ілюстраціями.

24 1
2
3
4
5
6
7
8
9
10

Wnet Entellusa znaleziono,
Jak gdzież pod płotem spał smaczniutko
I biedakowi urządzono
Natychmiastową tam pobudkę.
Bo głośno wszyscy nań wołali,
Nogami ledwie rozhuśtali,
Oczyma na nich łypnął tylko:
"I czego, diablej matki dzieci,
Mi pospać wcale nie dajecie?"
To rzekłszy, znowu spał za chwilkę.

Переклад польською/Polski.
Частина II.

Текст поеми з ілюстраціями.

25 1
2
3
4
5
6
7
8
9
10

"Ach wstań, bądź łaskaw, panie swacie!"
Absestes rzekł Entellusowi.
"Odejdźcie precz stąd, niech was kaci!" —
Entellus krzyknął tu tłumowi.
Lecz widzi — rzecz to ważna wreszcie,
Absestes ją wyraźniej streścił,
Podskoczył zwinnie, oczy przetarł: —
"Kto, jak, ten Dares? — Dobra nasza!
Nawarzę temu panu kaszy,
Gorzałki szybko dajcie przeto".

Переклад польською/Polski.
Частина II.

Текст поеми з ілюстраціями.

26 1
2
3
4
5
6
7
8
9
10

Przynieśli garnek mu siwuchy,
Entellus wypił i zapewne
Od tej wilgoci nabrał ruchu,
Bo zaraz skrzywił się i ziewnął,
Powiedział: "Ruszmy i w te pędy
Wprost do Daresa — chwalipięty.
Policzę żebra mu, krwią spłuczę,
Całego zemnę na tabakę,
Na śmierć zamęczę niczym psiaka,
Jak bić się, ja go już nauczę!"

Переклад польською/Polski.
Частина II.

Текст поеми з ілюстраціями.

27 1
2
3
4
5
6
7
8
9
10

Entellus przyszedł rozgniewany
Wnet do Daresa i wyśmiewał:
"Ach, kryj się, pniu nieociosany,
Zawczasu oto stąd nawiewaj;
Rozduszę ciebie niczym żabę
Lub zetrę, zemnę jak mróz babę,
Wyciągniesz nogi zaraz u mnie.
Nie pozna diabeł ciebie, złego,
Czart z kośćmi zeżre już całego,
Ode mnie nijak już nie umkniesz".

Переклад польською/Polski.
Частина II.

Текст поеми з ілюстраціями.

28 1
2
3
4
5
6
7
8
9
10

Na ziemię czapkę tu cisnąwszy,
Rękawy wnet pozakasywał
I mocno pięści zacisnąwszy,
Daresa na bój wywoływał.
Ze złości zgrzytał aż zębami,
O ziemię tupał nożyskami,
Napierał na Daresa groźno.
Był Dares nierad swej odwadze,
Entellus pięścią go zawadził,
By Dares tu go lepiej poznał.

Переклад польською/Polski.
Частина II.

Текст поеми з ілюстраціями.

29 1
2
3
4
5
6
7
8
9
10

Bogowie wtenczas się zebrali
Na obiad do Zeusa, wiele
Tam jedli, pili i hulali,
O ludzkich biedach zapomnieli.
Frykasy jedli przewspaniałe,
Bochenki więc pszeniczne, białe,
Jagody, jabłka, placki świeże,
Łakomstwa różne i już wkrótce
Zapewne byli pijaniutcy,
Ponadymali się jak jeże.

Переклад польською/Polski.
Частина II.

Текст поеми з ілюстраціями.

30 1
2
3
4
5
6
7
8
9
10

Gdy tu znienacka wbiegł Merkury,
Aż zasapawszy się do bogów,
Przyskoczył jak kocisko bure
Do klusków z serem i pierogów!
"Che! Che! Więc tutaj tak hulacie,
Że świata aż się wyrzekacie
I diabli wstyd wasz gdzieś porwali.
Wam na Sycylię trzeba spojrzeć.
Tam źle się dzieje o tej porze —
Krzyk jakby Horda szturmowała".

Переклад польською/Polski.
Частина II.

Текст поеми з ілюстраціями.

31 1
2
3
4
5
6
7
8
9
10

Bogowie, słysząc to, zadrżeli,
Powytykali z nieba nosy,
Na walkę patrzeć tak lecieli,
Już niczym żaby w lecie z rosy.
Entellus, że odwagi nie brak,
Aż do koszuli się rozebrał,
Podsuwał śmiało pięść niewąską.
I Dares zwątpił, biedaczysko,
Bo był Entellus złe ptaszysko,
Jak gniewny Kozak czarnomorski.

Переклад польською/Polski.
Частина II.

Текст поеми з ілюстраціями.

32 1
2
3
4
5
6
7
8
9
10

A Wenus w skroniach zadudniło,
Gdy tam Daresa też ujrzała;
Jej bardzo było to niemiłe.
"Zeusie, ojcze — powiedziała —
Daj siłę memu Daresowi,
By nie postradał łba lub zdrowia,
By Entellusa już powalił.
Bo o mnie świat zapomni zaraz,
Gdy żyw nie będzie dzielny Dares;
Więc spraw, by zdrowie on ocalił".

Переклад польською/Polski.
Частина II.

Текст поеми з ілюстраціями.

33 1
2
3
4
5
6
7
8
9
10

Tu Bachus się odezwał spity,
Jął Wenus łajać po swojemu
I z pięścią do niej pchał się przytem,
Powiedział tak po pijanemu:
"Do diabła ruszaj stąd, plugawa,
Niewierna, złośna i szmatława!
Niech Dares ducha twój wyzionie,
Za Entellusem sam się wstawię,
Gdy wódką lepiej się zaprawię,
To Zeus nawet nie obroni.

Переклад польською/Polski.
Частина II.

Текст поеми з ілюстраціями.

34 1
2
3
4
5
6
7
8
9
10

Czy wiesz ty, jakim jest on zuchem?
Na świecie mało jest już takich,
Jak brahę chleje on siwuchę,
Mnie miłe takie są młodziaki.
Zaleje on za skórę sadła,
I nawet matka by nie zgadła,
Jak Daresowi wsypie ładnie.
I nijak tego nie zażegnasz,
Ze swym Daresem się pożegnaj,
Bo jemu zginąć tu wypadnie".

Переклад польською/Polski.
Частина II.

Текст поеми з ілюстраціями.

35 1
2
3
4
5
6
7
8
9
10

Dosłyszał Zeus te przechwałki,
Poruszył ledwie już językiem,
Co cały spęczniał od gorzałki,
I napadł na nich z wielkim krzykiem:
"Zamilczcie!... Czemu się kłócicie?
O, popatrz, jak bałaganicie!
Po karku dam warn, stłukę kijem!
Do walki mi się nie wtrącajcie,
Spokojnie końca doczekajcie, —
I zobaczymy, kto pobije".

Переклад польською/Polski.
Частина II.

Текст поеми з ілюстраціями.

36 1
2
3
4
5
6
7
8
9
10

I Wenus figę osiągnąwszy,
Trysnęła łzami z biedy srogiej,
Jak psina ogon podwinąwszy,
Odeszła ku drzwiom i przed progiem
W kąciku z Marsem długo stała,
Z Zeusa dobrze pokpiwała;
A Bachus łykał siwiuteńką,
Co Ganimedes wniósł w puzderku,
Wysączył prawie pół wiaderka;
Napiwszy się, już tylko stękał.

Переклад польською/Polski.
Частина II.

Текст поеми з ілюстраціями.

37 1
2
3
4
5
6
7
8
9
10

Gdy grono bogów się spierało,
Upiwszy się w niebiańskim raju,
To na Sycylii dziś się działy
Ogromne cuda nie ustając.
Bo Dares przemógł strach i teraz
Do Entellusa się dobierał,
By dobrze mu po nosie świsnąć.
Entellus zadrżał od policzka,
Przekoziołkował po tym prztyczku
I łzami omalże nie trysnął.

Переклад польською/Polski.
Частина II.

Текст поеми з ілюстраціями.

38 1
2
3
4
5
6
7
8
9
10

Rozzłościł się, rozwścieczył zaraz,
Aż piana z ust szła, bez pośpiechu
Tu podejść sprytnie się postarał
I w skroń Daresa tak zajechał,
Aż iskry z oczu poleciały
I oczy jasne pociemniały,
Na ziemię biedny padł jak nieżyw.
Coś długo tkwił tak zamroczony,
Rył ziemię nosem jakby konał,
Żałośnie bardzo jęcząc leżał.

Переклад польською/Polski.
Частина II.

Текст поеми з ілюстраціями.

39 1
2
3
4
5
6
7
8
9
10

W krąg Entellusa wychwalano,
Eneasz śmiał się wraz z panami,
Z Daresa zasię pokpiwano,
Że siłą chełpił się, pięściami.
Eneasz kazał wnet go podnieść,
By mógł przewietrzyć się wygodniej
I oprzytomnieć od tej skazy;
Entellusowi dał na tytoń
Aż trzy kopiejki już z zachwytu,
Że ów tak dobrze się pokazał.

Переклад польською/Polski.
Частина II.

Текст поеми з ілюстраціями.

40 1
2
3
4
5
6
7
8
9
10

Lecz tym się nie zadowoliwszy,
Eneasz zabaw chciał, łapczywie
Znów okowity się napiwszy,
Rozkazał i niedźwiedzie przywieść.
Litwini w trąby zatrąbili,
Niedźwiedzie zaraz ustawili,
Zmusili do tańczenia wkoło.
Zwierz biedny długo się przewracał
I skakał, kręcił się po placu,
Zapomniał już o miodzie, pszczołach.

Переклад польською/Polski.
Частина II.

Текст поеми з ілюстраціями.

41 1
2
3
4
5
6
7
8
9
10

Gdy pan Eneasz wciąż tak hulał,
Dla siebie zła nie oczekiwał
I nie spodziewał się w ogóle,
By ktoś z Olimpu go wykiwał.
Lecz znów Junona zamąciła
I w głowie tak już zakręciła,
By zrobić rejwach jak zła baba;
Bez pończoch wzuła wnet patynki
I wprost na Irys szła budynki,
A była chytra tak jak diabeł.

Переклад польською/Polski.
Частина II.

Текст поеми з ілюстраціями.

42 1
2
3
4
5
6
7
8
9
10

Do Irys wszedłszy, jej mrugnęła,
Do chaty wbiegły i na ucho
Coś tajemniczo jej szepnęła,
By bóg ich jaki nie podsłuchał;
I palcem mocno przygroziła,
By zaraz wszystko to zrobiła,
Złożyła raport jak potrzeba;
A Irys, jej się ukłoniwszy,
Kilimkiem jakimś się przykrywszy,
Jak chyży chart pobiegła z nieba.

Переклад польською/Polski.
Частина II.

Текст поеми з ілюстраціями.

43 1
2
3
4
5
6
7
8
9
10

Wnet na Sycylię już przybiegła,
Gdzie wciąż trojańskie czółna stały;
I do Trojanek, co ich strzegły,
Niepostrzeżenie się wmieszała.
Biedaczki w ciasnym kółku tkwiły,
Na morze krzywo coś patrzyły;
Bo ich się bawić nie wołano,
Gdzie mężulkowie ich hulali
I miód, gorzałkę popijali,
Tygodni z pięć nie śpiąc do rana.

Переклад польською/Polski.
Частина II.

Текст поеми з ілюстраціями.

44 1
2
3
4
5
6
7
8
9
10

Dziewczęta więc się zasmuciły
I mołodyce z nudów słabły;
I ślinkę z głodu połykały,
Jak ten, co zachciał pojeść jabłek.
Na Trojańczyków swoich klęły,
Że przez nich smucić się zaczęły,
Dziewczęta zaś krzyczały na głos:
"By nam tak chciało się zabawy,
Jak nam w panieństwie pozostawać,
By diabeł porwałby ich nagle".

Переклад польською/Polski.
Частина II.

Текст поеми з ілюстраціями.

45 1
2
3
4
5
6
7
8
9
10

Trojanie wlekli z sobą z Troi
Przestarą babę, jakby jagę,
Skurczoną w kabłąk złą Beroe,
Podstępną wiedźmę, wstrętną zgagę.
A Irys postać jej przybrała
I jak Beroe się odziała,
I poszła do tych panien hożych;
By lepiej je ku sobie skłonić,
By też przysłużyć się Junonie,
Podała zaraz im pierożek.

Переклад польською/Polski.
Частина II.

Текст поеми з ілюстраціями.

46 1
2
3
4
5
6
7
8
9
10

I rzekła: "Boże wam dopomóż!
O dzieci, czemu się smucicie?
Nie zbrzydło siedzieć poza domem?
Hulają nasi znakomicie!
Jak głupie was wciąż nabierają;
Po morzach siedem lat ciągają;
Z was kpią, jak chcą, wy im niemiłe,
Z innymi jednak wciąż flirtują,
A własne żony niech biedują,
I kiedyż u nas tak już było?

Переклад польською/Polski.
Частина II.

Текст поеми з ілюстраціями.

47 1
2
3
4
5
6
7
8
9
10

Więc, mołodyce, na co liczyć?
Mą radę pod uwagę weźcie,
I wy, dziewczęta białolice,
Uczyńmy koniec swym nieszczęściom,
Odpłaćmy lichem im za licho —
Bo dokądż tkwić nad morzem cicho?
Ruszmy się, czółna popalimy.
Zostaną więc w tutejszych stronach,
Przytulą się, chcąc nie chcąc, do nas;
Ich tak na lodzie zostawimy".

Переклад польською/Polski.
Частина II.

Текст поеми з ілюстраціями.

48 1
2
3
4
5
6
7
8
9
10

"Niech Bóg cię wspiera, babuleńko!
Trojanki chórem zamruczały. —
Bo takiej rady, matuleńko,
Mybyśmy nie odgadły wcale".
I przystąpiły wraz do floty,
Zabrały wręcz się do roboty:
To ogień krzesać, szczapy znosić,
To ciągnąć słomę i pakuły;
I wszystkie jedną chęć poczuły
Podpalić szybko stos po stosie.

Переклад польською/Polski.
Частина II.

Текст поеми з ілюстраціями.

49 1
2
3
4
5
6
7
8
9
10

Wnet rozjarzyło się, paliło,
Aż dym zaleciał do chmur czarnych,
Aż niebo się zaczerwieniło.
Ogromny pożar był. Na marne
Bajdaki, czółna się spalały,
Sosnowe promy w krąg trzeszczały,
Paliły się też dziegieć, smoła.
Gdy się Trojanie obejrzeli,
Jak grzały się Trojanki śmiele,
Zostało czółen mało zgoła.

Переклад польською/Polski.
Частина II.

Текст поеми з ілюстраціями.

50 1
2
3
4
5
6
7
8
9
10

Eneasz, pożar ten ujrzawszy,
Przeraził się, jak śnieg, pobielał
I biec tam wszystkim rozkazawszy,
Do czółen pobiegł na ich czele.
Jak na gwałt dzwony zadzwoniły,
A na ulicach bębny biły,
Eneasz darł się wniebogłosy:
"Kto w Boga wierzy, niech ratuje!
Polewa, gasi, rąbie, kuje!
I któż nam tutaj utarł nosa?"

Переклад польською/Polski.
Частина II.

Текст поеми з ілюстраціями.

51 1
2
3
4
5
6
7
8
9
10

Ze strachu zbił się z pantałyku,
Pomieszał się biednemu rozum,
Tak mocno strachu się nałykał,
Że skakał, trząsł się, wił ze zgrozy;
W takowy zapał nagle wpadłszy,
Do góry głowę też zadarłszy,
Zakrzyczał jak pies oparzony.
Lżył szpetnie bogów olimpijskich,
Na własną matkę leciał z pyskiem,
Oberwał Zeus z każdej strony.

Переклад польською/Polski.
Частина II.

Текст поеми з ілюстраціями.

52 1
2
3
4
5
6
7
8
9
10

"Ach, ty, przeklęty, zły staruchu!
Jak oto ciebie ganić muszę,
Nie patrzysz na nas i nie słuchasz,
Zeusie! — wąsem ani ruszysz.
Na oczach bielma się zrobiły,
Na wieki niechby oślepiły,
Gdy nie chcesz pomóc i marudzisz.
Czy jednak nie masz wcale wstydu,
Że zginę marnie, czy nie widać?
A jam ci wnukiem, mówią ludzie!

Переклад польською/Polski.
Частина II.

Текст поеми з ілюстраціями.

53 1
2
3
4
5
6
7
8
9
10

Ty zasię, mruku siwobrody,
Neptunie, panie — dobrodzieju!
Jak demon siedzisz wciąż nad wodą,
Zmarszczony, stary ty złodzieju!
Już choćbyś wstrząsnął trochę głową
I zalał wodą pożar nowy —
A niechże trójząb ci się złamie!
Łapówki lubisz brać i siedzisz,
A ludziom czasem pomóc w biedzie
Nie śpieszysz się, widzimy sami.

Переклад польською/Polski.
Частина II.

Текст поеми з ілюстраціями.

54 1
2
3
4
5
6
7
8
9
10

I brat wasz Pluton, łajdak znany,
Co zasiadł sobie z Prozerpiną,
Piekielny, diabli ów kochanek,
Czy nie obłowił się z rodziną?
Pobratał się on też z diabłami,
Naszymi zasię nieszczęściami,
Nie suszy głowy ani chwili.
I żeby palić się przestało,
I pożar wygasł niebywały,
To na to nie chce się wysilić.

Переклад польською/Polski.
Частина II.

Текст поеми з ілюстраціями.

55 1
2
3
4
5
6
7
8
9
10

A zaś mateczka ma rodzona
U diabła teraz sobie bawi;
Lub śpi pijana i znużona,
Lub też z chłopcami igra w trawie.
Jej, widze, teraz nie do żartów,
Bo już z podołkiem wciąż zadartym
Zabawia się do później pory.
Gdy sama z kimś nie zanocuje,
To już dla kogoś rajfuruje,
Do tego ona bardzo skora.

Переклад польською/Polski.
Частина II.

Текст поеми з ілюстраціями.

56 1
2
3
4
5
6
7
8
9
10

Lecz pal was licho — wyprawiajcie,
Co sobie chcecie — obojętne,
Na lodzie mnie nie zostawiajcie,
Ugaście jeno pożar wstrętny;
I po swojemu zdecydujcie,
Łaskawie oto pomiarkujcie,
Jak z mym nieszczęściem zrobić koniec
Ześlijcie z nieba zamieszanie,
Cud sprawcie dziwny niesłychanie,
Z podarkiem do was wraz pogonię".

Переклад польською/Polski.
Частина II.

Текст поеми з ілюстраціями.

57 1
2
3
4
5
6
7
8
9
10

Gdy tylko co Eneasz przestał
Tak modlić się i zamknął usta,
Deszcz z nieba polał bardzo gęsty,
Wnet pożar zalał, tak pochlustał.
Lunęło z nieba niczym z beczki,
Że przemoczyło do niteczki;
I stąd drapaka wszyscy dali.
Doszczetnie zmokli tu Trojanie,
Przed nimi była noc bez spania,
Więc z deszczu się nie radowali.

Переклад польською/Polski.
Частина II.

Текст поеми з ілюстраціями.

58 1
2
3
4
5
6
7
8
9
10

Eneasz martwił się od nowa,
Nie wiedział, jaką stąpnąć nogą,
Czy zostać tu, czy pożeglować?
Miał kilka czółn na dalszą drogę;
Popędził migiem do gromady
Poprosić ją o dobrą radę,
Nie wszystko wiedząc sam, niestety.
Choć długo, ciężko przymierzali
I tak i siak kombinowali,
Wciąż wychodziło, że to nie to.

Переклад польською/Polski.
Частина II.

Текст поеми з ілюстраціями.

59 1
2
3
4
5
6
7
8
9
10

A jeden z Trojan cnej gromady
Posępnie milczał przy tych próbach
I usłyszawszy owe rady,
Kosturem ciągle ziemię dłubał.
To był włóczykij, człek niepewny
I wszystkich wiedźm już bliski krewny —
Jak upiór, znachor wyborowy,
Od febry umiał ludzi zbawiać
I chrześcijańską krew zamawiać,
I groble umiał też budować.

Переклад польською/Polski.
Частина II.

Текст поеми з ілюстраціями.

60 1
2
3
4
5
6
7
8
9
10

Na Śląsku bywał też z wołami
I często sól przywoził z Krymu;
Taranię woził wprost wozami,
Czumaków miał za pobratymów.
Choć się wydawał dość nikczemny,
Lecz mądry był jak człek piśmienny,
Słowami sypał niczym grochem.
Bywało, trzeba podrachować,
To tylko powiesz — już gotowe,
A tchórzem nie był ani trochę.

Переклад польською/Polski.
Частина II.

Текст поеми з ілюстраціями.

61 1
2
3
4
5
6
7
8
9
10

Newtesem wszyscy go drażnili,
Ochrymem zwał się po naszemu;
Mnie ludzie o nim tak mówili —
Bo był nieznany mi samemu.
Ponieważ się Eneasz gniewał,
Do niego Ochrym podszedł z lewa,
Za białą rączkę wziął; z gawiedzi
Do sieni wywiódł go powoli,
A tam ukłonił się do kolan
I takie słowa doń powiedział:

Переклад польською/Polski.
Частина II.

Текст поеми з ілюстраціями.

62 1
2
3
4
5
6
7
8
9
10

"Dlaczego tak się zasmuciłeś,
Nadąłeś się jak indyk oto?
Oklapłeś całkiem, zatęskniłeś,
Jak gdyby żaba za swym błotem?
Im więcej smucisz się, tym gorzej,
Zabłądzić w lesie bardziej możesz,
Wraz porzuć troski, napluj na nie.
Idź, połóż się i śpij wspaniale,
A potem to przemyślisz dalej,
Odpocznij, potem rozmyślania!"

Переклад польською/Polski.
Частина II.

Текст поеми з ілюстраціями.

63 1
2
3
4
5
6
7
8
9
10

Eneasz spełnił myśl Ochryma,
Spać na podłodze się położył;
Lecz tylko łypał wciąż oczyma,
Zadrzemać nie mógł cos niebożę.
Na wszystkie boki się przewracał,
Na fajkę czas niemały tracąc,
Aż zmęczył się i niby drzemał.
Gdy wtem mu przyśnił się Anchizes,
Pojawił się tu z piekła chyżo
I oto rzekł synowi swemu:

Переклад польською/Polski.
Частина II.

Текст поеми з ілюстраціями.

64 1
2
3
4
5
6
7
8
9
10

"O, zbudź się, dziecko moje, słyszysz?
Otrząśnij się i przejdź maleńko,
To ojciec twój do ciebie przyszedł,
Więc nie przerażaj się, nie lękaj.
Bogowie tutaj mnie posłali
I tak powiedzieć rozkazali:
Byś już od smutku się powstrzymał,
Bo ześlą ci szczęśliwą dolę,
Ażebyś spełnił boską wolę
I szybciej przeniósł się do Rzymu.

Переклад польською/Polski.
Частина II.

Текст поеми з ілюстраціями.

65 1
2
3
4
5
6
7
8
9
10

Zbierz wszystkie czółna, co zostały,
I ponaprawiaj należycie;
Swych wstrzymaj, żeby pić przestali,
Porzuć Sycylię jak najszybciej.
Płyń sobie, nie smuć się, niebożę!
Już wszędzie będzie ci niezgorzej,
Posłuchaj, co ci powiem teraz:
"Byś do mnie zaszedł też do piekła, —
Do ciebie sprawę mam zaległą,
Pokażę wszystko tam dopiero".

Переклад польською/Polski.
Частина II.

Текст поеми з ілюстраціями.

66 1
2
3
4
5
6
7
8
9
10

Bo zgodnie z prawem olimpijskim
I piekła teraz nie ominiesz:
Złóż Plutonowi ukłon niski,
A to do Rzymu nie dopłyniesz.
On palnie jakieś ci kazanie,
Do Rzymu wskaże drogę za nie,
Zobaczysz, jakie życie będzie.
O drogę wcale się nie troskaj,
Na przełaj kieruj się, po swojsku,
Bez konia — piechtą dojdziesz wszędzie.

Переклад польською/Polski.
Частина II.

Текст поеми з ілюстраціями.

67 1
2
3
4
5
6
7
8
9
10

Więc żegnaj, modry gołąbeczku!
Bo oto świt na dworze wstaje;
Dzieciątko, żegnaj, mój syneczku!..."
I dziad znikł w ziemię zapadając.
Eneasz jak się zerwie ze snu,
Ze strachu trząsł się, drżał nieszczęsny,
Pot zimny lał się zeń obficie;
Swych Trojańczyków szybko zwołał,
I przygotować się rozkazał,
By jutro płynąć już o świcie,

Переклад польською/Polski.
Частина II.

Текст поеми з ілюстраціями.

68 1
2
3
4
5
 6
7
8
9
10

Do Acestesa wyruszywszy,
Za chleb, za sól mu podziękował,
Niewiele czasu tam spędziwszy,
Do swoich ludzi wrócił znowu.
Przez cały dzień się szykowali;
Gdy tylko świtu doczekali,
Rozsiedli się wraz po bajdakach.
Eneasz płynął coś nieśmiało,
Bo morze mu obrzydło całe,
Jak na jesieni deszcz czumakom.

Переклад польською/Polski.
Частина II.

Текст поеми з ілюстраціями.

69 1
2
3
4
5
6
7
8
9
10

A Wenus tylko co dostrzegła,
Że Trojańczycy już na łodziach,
Neptuna prosić wnet pobiegła,
By nie utopił ich gdzie w wodzie.
W rydwanie swym pomknęła nowym,
Jak gdyby pani setnikowa,
Rączymi końmi niczym zwierzę.
Z konnymi też przewodnikami,
A z tyłu z trzema Kozakami,
A konie szły pod masztalerzem.

Переклад польською/Polski.
Частина II.

Текст поеми з ілюстраціями.

70 1
2
3
4
5
6
7
8
9
10

Ów białą świtkę miał na sobie,
Z drogiego sukna, z każdej strony
Jej poły pas z tasiemki zdobił,
Za cztery ruble ją kupiono.
Na bakier czapka mu sterczała,
Z daleka bardzo czerwieniała,
Miał w ręku długi bicz: do woli
Zeń głośno strzelał ku zabawie,
Skakały konie bez tchu prawie;
Biegł rydwan niczym wicher w polu.

Переклад польською/Polski.
Частина II.

Текст поеми з ілюстраціями.

71 1
2
3
4
5
6
7
8
9
10

I przyjechała wnet, zagrzmiała,
Już niczym ta kobyla głowa,
Do Neptunowych izb wleciała,
Jak gdyby z ciepłych krajów sowa;
Nieoznajmiwszy się ni słówkiem,
Niech, mówi, cieszy się wciąż zdrówkiem,
Neptunie, głowa twa zacniutka!
Tu jak szalona przypędziła,
Neptuna wraz całując miło,
Te słowa rzekła, pełne smutku:

Переклад польською/Polski.
Частина II.

Текст поеми з ілюстраціями.

72 1
2
3
4
5
6
7
8
9
10

"Gdy jesteś wujkiem mym, Neptunie,
Ja siostrzenicą zasię tobie,
To jesteś chrzestnym mym tatuniem
I wnet podziękę mą zarobisz.
Eneaszowi memu pomóż,
By on z watahą swą na promach
Po wodzie już szczęśliwie pływał;
Straszono jego już niemało,
Że ledwo baby odszeptały,
U biedy w zębach już przebywał".

Переклад польською/Polski.
Частина II.

Текст поеми з ілюстраціями.

73 1
2
3
4
5
6
7
8
9
10

Roześmiał się tu Neptun, bliżej
Poprosił Wenus siąść, spryciarę,
Po pocałunkach się oblizał,
Kieliszek żytniej nalał zaraz;
I tak już ją poczęstowawszy,
Jej prośbę spełnić obiecawszy,
Pożegnał wkrótce Wenus hożą.
Wiatr powiał wraz Eneaszowi,
Pożegnał ziemię w dobrym zdrowiu
I niczym strzała mknął po morzu.

Переклад польською/Polski.
Частина II.

Текст поеми з ілюстраціями.

74 1
2
3
4
5
6
7
8
9
10

A sternik Trojan najgłówniejszy,
Co nieraz pływał z Eneaszem,
Był jego sługą najwierniejszym —
Na imię Taras miał — już nasze.
Ten siedząc koło steru chwiał się,
Do niemożności bowiem schlał się,
Gdy sycylijską żegnał wyspę.
Eneasz kazał go odsunąć,
By nie dał nura do Neptuna
I w lepszym miejscu już się wyspał.

Переклад польською/Polski.
Частина II.

Текст поеми з ілюстраціями.

75 1
2
3
4
5
6
7
8
9
10

Lecz widać panu Tarasowi
Tak wypisało przeznaczenie,
By odtąd nie miał już trosk w głowie,
Nie zaznał biedy, ni cierpienia.
Bo wnet zachwiawszy się, do wody
Dał nura, nie sprawdziwszy brodu,
Przez wodę dusza odpłynęła.
Eneasz chciał, by się skończyło
Nieszczęście, by się nie dłużyło,
By wszyscy z kosza nie zginęli.

Переклад польською/Polski.
Частина II.

Текст поеми з ілюстраціями.

1 1
2
3
4
5
6
7
8
9
10

Eneasz, smutków złych zaznawszy,
Zaledwie ciut się pohamował,
I popłakawszy, poszlochawszy,
Siwuszką sam się poczęstował;
Lecz jednak znów coś w nim mąciło
I koło serca wciąż kręciło,
Niebożę często wzdychał szczerze;
Przed morzem takie miał obawy,
Że już nie ufał bogom nawet
I ojcu także nie dowierzał.

Переклад польською/Polski.
Частина III.

Текст поеми з ілюстраціями.

2 1
2
3
4
5
6
7
8
9
10

A wiatry z tyłu wciąż trąbiły,
Wciąż w potylice jego łodziom,
Co mknęły naprzód z całej siły
Po czarnej i spienionej wodzie.
Wioślarze wiosła położyli
I siуdząc fajki zapalili,
Nucili piosnki odpowiednie:
Kozackie, ładne zaporoskie,
A którzy znali, to beztrosko
Żołnierskie też ciągnęli brednie.

Переклад польською/Polski.
Частина III.

Текст поеми з ілюстраціями.

3 1
2
3
4
5
6
7
8
9
10

O Sahajdacznym tak śpiewali,
Lub też o Siczy starej, nowej,
Jak pikinierów werbowali,
Jak Kozak całą noc wędrował;
Sławili szwedzkie też wypadki
I jak jedyne dziecko matka
Odprowadzała na wyprawę;
Jak pod Benderem wojowano,
Jak bez gałuszek umierano,
Gdy rok był głodny, niełaskawy.

Переклад польською/Polski.
Частина III.

Текст поеми з ілюстраціями.

4 1
2
3
4
5
6
7
8
9
10

Nie lecą pędem tak godziny,
Jak szybko baśń opowiadają;
Bo choć Eneasz prędko płynął,
To stracił wiele dni pływając;
Po morzu ciągle się szwendali,
O świecie nie wiedzieli wcale,
Nie wiedział nikt z nich i za biesa,
Że dokąd, po co się kierują,
I dokąd oto tak wędrują,
Gna dokąd ich syn Anchizesa.

Переклад польською/Polski.
Частина III.

Текст поеми з ілюстраціями.

5 1
2
3
4
5
6
7
8
9
10

Tak popływawszy i niemało,
Po morzu tak się nabłądziwszy,
Gdy ziemia wtem się ukazała,
Ujrzełi kres bied najprawdziwszy!
Do brzegu szybko więc przybyli,
Na ziemię z czółen wyskoczyli,
Zaczęli tutaj odpoczywać.
Kumejską ową ziemię zwano,
Wnet spodobała się Trojanom,
Poznała Trojan zapalczywych.

Переклад польською/Polski.
Частина III.

Текст поеми з ілюстраціями.

6 1
2
3
4
5
6
7
8
9
10

Rozgardiasz wnet u Trojan nastał;
Znów zapomnieli o kłopotach;
Źli mają szczęście wciąż i basta,
A dobry musi ginąć oto.
I tutaj się nie szanowali,
Lecz wszyscy zaraz podreptali,
Kto czego pragnął szukać prędzej:
Kto wódki zatem albo miodu,
Kto panny lub mężatki młodej,
By wnet oskomę z zębów spędzić.

Переклад польською/Polski.
Частина III.

Текст поеми з ілюстраціями.

7 1
2
3
4
5
6
7
8
9
10

Burłacy byli z nich ruchliwi,
Wnet znajomości poczynili,
Jak diabeł szybcy i skwapliwi
Jak żołnierz zwodzić potrafili.
Z wszystkimi migiem się zbratali
I zeswatali się, skumali,
Jak gdyby stale żyli tutaj;
Do czego kto miał pomyślunek,
Po taki leciał poczęstunek,
Podnieśli wszyscy szum, porutę.

Переклад польською/Polski.
Частина III.

Текст поеми з ілюстраціями.

8 1
2
3
4
5
6
7
8
9
10

Gdzie wieczomice lub zabawy,
Lub gdzie wesele jakieś było,
Gdzie panny, czy mężatki żwawe,
Czy gdzie rodzina się darzyła,
Trojanie tam się wnet zjawiali;
Patrz tylko, jak się uwijali,
By coś namotać z kobietami,
I mężów dobrze napoili,
A żony gdzieś uprowadzili,
Pić nuże z nimi kieliszkami.

Переклад польською/Polski.
Частина III.

Текст поеми з ілюстраціями.

9 1
2
3
4
5
6
7
8
9
10

A którzy byli do kart chętni,
Też nie siedzieli głupio tutaj;
Po nocach grali więc namiętnie
Tu w noska, cetno — lichi, żguta,
W pamfila, woza kpa czeredą.
Kto chciał pieniędzy, grywał tedy
I w siedem listów przezawzięcie.
I wszyscy tam się zabawiali,
Wciąż grali, pili, flirtowali
I nikt nie siedział bez zajęcia.

Переклад польською/Polski.
Частина III.

Текст поеми з ілюстраціями.

10 1
2
3
4
5
6
7
8
9
10

Eneasz z smutku prawie wił się,
Niemiło jemu wszystko było;
Pluton mu oraz ojciec śnił się,
Do głowy piekło się wtłoczyło.
Zostawił hulać swych do woli,
Wyruszył szukać wszędzie w polu,
By ktoś wiedzący, ktoś z tutejszych
Pokazał drogę mu do piekła,
Chciał znaleźć taką, jak się rzekło,
Sam nie znał ścieżki choć najmniejszej.

Переклад польською/Polski.
Частина III.

Текст поеми з ілюстраціями.

11 1
2
3
4
5
6
7
8
9
10

Tak szedł i szedł, aż mu z kędziorów
W trzy rzędy pot na nos zakapał,
Gdy wtem zobaczył, kiedy spory
Gęstawy bardzo las przeczłapał.
Na kurzej oto nóżce stała
Tam chatka bardzo zestarzała
I cała się kręciła wkoło;
Przyszedłszy wnet do owej chaty,
Pod oknem stanął jak na czatach
I gospodarza zaczął wołać.

Переклад польською/Polski.
Частина III.

Текст поеми з ілюстраціями.

12 1
2
3
4
5
6
7
8
9
10

Eneasz stał i wyczekiwał,
By doń ktokolwiek wyszedł z chatki,
I do drzwi stukał, aż się kiwał,
Mógł z nóżki spaść budynek rzadki,
Gdy wyszło babsko stare z chaty,
Skrzywione, suche i garbate,
W szramach oblicze, zapleśniałe;
Bezzębne, w piegach, krzywonose
I rozchełstane, brudnowłose,
I jak w koralach, w strupach całe.

Переклад польською/Polski.
Частина III.

Текст поеми з ілюстраціями.

13 1
2
3
4
5
6
7
8
9
10

Eneasz, widząc taką cacę,
Nie wiedział z leku, gdzie on stoi;
I myślał, że już oto prace
Na wieki stracił całą swoją.
Gdy wtem do niego przystąpiła
Ta jaga i tak przemówiła
Przez usta do ust niepodobne:
"Ach, ach, nareszcie usłyszałam
I Anchizenka tu ujrzałam,
A jak tyś do miejsc moich dobrnął?

Переклад польською/Polski.
Частина III.

Текст поеми з ілюстраціями.

14 1
2
3
4
5
6
7
8
9
10

Od dawna ciebie oczekuję,
Myślałam, że już gdzieś przepadłeś;
I patrzę, ciągle wypatruję,
Aż oto kiedy przyczłapałeś.
Opowiedziano mi już z nieba
To, czego ci pilniutko trzeba —
Twój ojciec był tu u mnie z piekła".
Eneasz się wszystkiemu dziwił
I spytał babę tę skwapliwie,
Jak nazywają wiedźmę wściekłą.

Переклад польською/Polski.
Частина III.

Текст поеми з ілюстраціями.

15 1
2
3
4
5
6
7
8
9
10

"Sybillą z Cumae się nazywam,
Febusa jam kapłanka sławna,
Służąc Mu, stałam się już siwa,
Na świecie żyję więc od dawna!
Już panną byłam w czasach Szwedów,
A znów mężatką właśnie wtedy,
Gdy tatarszczyzna najeżdżała;
Szarańczy pierwszej zlot ogromny
Jak też trzęsienie kiedy wspomnę,
To cała zadrżę niczym mała.

Переклад польською/Polski.
Частина III.

Текст поеми з ілюстраціями.

16 1
2
3
4
5
6
7
8
9
10

Przeróżne rzeczy znam na świecie,
Choć nie wychodzę na podwórze,
Lecz dopomagam ludziom przecież
I z gwiazd im bardzo często wróżę:
Czy od gorączki kogoś zbawić,
Czy też od świnki pozamawiać,
Czy spędzić kołtun z włosów czyichś;
Więc szepcę — spędzam złe uroki,
Odwracam lęk, choroby wzroku
I umiem też zamówić żmije.

Переклад польською/Polski.
Частина III.

Текст поеми з ілюстраціями.

17 1
2
3
4
5
6
7
8
9
10

A teraz chodźmy do kapliczki
I tam się pokłoń Febusowi,
Obiecaj zaraz mu cieliczkę
I pomódl się też przepisowo.
A nie pożałuj i złotego
Tam dla Febusa przejasnego,
I mnie też podrzuć co w podzięce:
To jednak tobie coś powiemy,
Do piekła, może, szlak wskażemy,
Idź, wytrzyj się i nie śliń więcej".

Переклад польською/Polski.
Частина III.

Текст поеми з ілюстраціями.

18 1
2
3
4
5
6
7
8
9
10

Przybyli wkrótce do kaplicy,
Eneasz zaczął bić pokłony,
By z nieba Febus jasnolicy
Swą łaskę był okazać skłonny.
Sybillę tutaj opętało
I oczy na łeb pozganiało,
Stanęły dęba włosy siwe;
Kłębami piana z ust waliła;
A sama się kurczyła, wiła,
Jak gdyby zły duch opętywał.

Переклад польською/Polski.
Частина III.

Текст поеми з ілюстраціями.

19 1
2
3
4
5
6
7
8
9
10

I długo trzęsła się, stękała,
Zaczęła też jak bęben sinieć;
Wtem padła, wściekle się tarzała
Tu niczym już w barłogu świnia.
Im więcej się Eneasz modlił,
To tym Sybilli było podlej;
A potem, kiedy modły zmówił,
Z Sybilli pot się tylko toczył;
Eneasz zaś odwrócił oczy,
Ze strachu drżał i zaniemówił.

Переклад польською/Polski.
Частина III.

Текст поеми з ілюстраціями.

20 1
2
3
4
5
6
7
8
9
10

Sybilla ciut oprzytomniała,
Otarła pianę z ust niezdrowych;
Eneaszowi wywarczała
Febusów rozkaz w takich słowach:
"Olimpu bogów jest ta rada,
Że ty i cała twa gromada
Za życia w Rzymie nie będziecie;
Lecz ciebie znać tam dobrze będą
I sławić imię twe powszędy,
Lecz radość z tego wstrzymaj przecie.

Переклад польською/Polski.
Частина III.

Текст поеми з ілюстраціями.

21 1
2
3
4
5
6
7
8
9
10

Wypijesz jeszcze licha z pełna
I będziesz w różnych też krainach;
I gorzki los, co ci się spełni,
Przygotuj się nie raz przeklinać.
Junony nie zadowoliłeś
I żeby złość się jej skończyła
Choć na prawnukach twych nareszcie;
Lecz potem będziesz żyć po pańsku
I cały naród twój trojański
Zapomni już o swych nieszczęściach".

Переклад польською/Polski.
Частина III.

Текст поеми з ілюстраціями.

22 1
2
3
4
5
6
7
8
9
10

Eneasz zmartwił się, wysłuchał,
Co mu Sybilla wyplatała,
Za głowę wziął się, stał bez ruchu,
Nie tak, jak chciał, to wyglądało.
"Czy nie ogłupiasz, nie czarujesz,
Bo nie rozumiem, co zwiastujesz, —
Eneasz mówił do Sybilli.
I diabeł wie, kto z was tu kłamie,
I gdybym nie szedł też z prośbami
Tu do Febusa, lżej by było.

Переклад польською/Polski.
Частина III.

Текст поеми з ілюстраціями.

23 1
2
3
4
5
6
7
8
9
10

A co już będzie, to niech będzie,
Co Bóg nam ześle, nas nie minie;
Bo nie anioły — ludzie wszędzie,
My wszyscy także kiedyś zginiem,
Jedynie dla mnie bądź łaskawa,
Uczciwa i uczynna, żwawa,
Do ojca wiedź o każdej porze;
Cheę z nudów przejść się i wzgląd miejże
Piekielne męki te obejrzeć,
A nuże, znów na gwiazdy spojrzyj.

Переклад польською/Polski.
Частина III.

Текст поеми з ілюстраціями.

24 1
2
3
4
5
6
7
8
9
10

Nie pierwszy ja i nie ostatni
Wyruszam z prośbą aż do piekła:
Orfeusz też wszedł do tej matni,
Lecz cóż mu zrobił Pluton wściekły;
Herkules zaś gdy się wpakował,
To tak się w piekle rozbuszował,
Że wszystkich diabłów porozpędzał,
A nuże! Lećmy — dla ochoty
Na dwie spódnice dam ci oto...
Ach, mów, bym wiedział jak najprędzej".

Переклад польською/Polski.
Частина III.

Текст поеми з ілюстраціями.

25 1
2
3
4
5
6
7
8
9
10

A w odpowiedzi jaga rzekła:
"Jak widzę, z ogniem igrasz śmiało,
Ty, widać, jeszcze nie znasz piekła,
Już czegoś świat ci obrzydł cały.
Nie lubią w piekle tak żartować,
I będą wiecznie cię mordować,
Już tylko spróbuj nos tam wsunąć,
Nie będzie w smak ci, gdy tam migiem
Podadzą tobie z octem figę
I diabeł porwie cię piorunem.

Переклад польською/Polski.
Частина III.

Текст поеми з ілюстраціями.

26 1
2
3
4
5
6
7
8
9
10

A jeśli nadal masz ochotę
U ojca w piekle pobyć sobie,
To daj mi zaraz za robotę
I zacznę szukać tu sposobu,
Jak się do piekła dostaniemy
I wszystkich martwych oglądniemy;
Bo wiesz — nie bierze tylko głupi:
Kto u nas chociaż coś rozumie
I żyć prawdziwie także umie,
To ten, choć z ojca nawet, złupi.

Переклад польською/Polski.
Частина III.

Текст поеми з ілюстраціями.

27 1
2
3
4
5
6
7
8
9
10

Na razie słuchaj, co ci powiem,
Na moje słowa pilnie zważaj
I nie zamącaj sobie w głowie...
Do piekła ścieżkę ci pokażę:
W ogromnym lesię, gęstym, zbitym,
Niezamieszkałym, nieprzebytym
Tam jakieś drzewko rośnie lubo;
Jabłuszka na nim rosną oto
Niezwykłe, jak żar, wszystkie złote,
I drzewko owo nie jest grube.

Переклад польською/Polski.
Частина III.

Текст поеми з ілюстраціями.

28 1
2
3
4
5
6
7
8
9
10

Z owego drzewa więc z ostrożna
Gałązkę złam, gdy pod nim staniesz,
Bo bez niej nijak też nie można
Przystąpić nawet do szatana;
I bez niej nie powrócisz wcale,
Zatracisz duszę razem z ciałem,
Tam Pluton ciebie wraz przyciśnie,
Więc idź, przypatruj się usilnie,
Rozglądaj się dokoła pilnie,
Gdzie owo drzewko żarem błyśnie.

Переклад польською/Polski.
Частина III.

Текст поеми з ілюстраціями.

29 1
2
3
4
5
6
7
8
9
10

Zerwawszy, wynoś się co siły,
Możliwie szybciej stamtąd zmykaj;
Nie stawaj, nie patrz też do tyłu
I uszy już czymś pozatykaj;
Choć będą głosy skądś wołały,
I byś obejrzał się, błagały,
To nie oglądaj się i biegnij.
Bo one, żeby tylko zabić,
To będą ciągle ciebie wabić;
Więc tutaj pokaż siebie pięknie".

Переклад польською/Polski.
Частина III.

Текст поеми з ілюстраціями.

30 1
2
3
4
5
6
7
8
9
10

Tu jaga gdzieś się zapodziała,
Eneasz nagle sam pozostał;
Mu w oczach jabłoń wciąż widniała,
Aż oczopląsu prawie dostał;
Eneasz szukać jej poczłapał,
Wnet zmęczył się, jak też zasapał,
Aż pod las ciemny podszedł jakoś;
O ciernie kłuł się w tej podróży;
Obszarpał się o dziką różę,
Bywało, że lazł na czworakach.

Переклад польською/Polski.
Частина III.

Текст поеми з ілюстраціями.

31 1
2
3
4
5
6
7
8
9
10

Las gęsty był wprost niesłychanie,
I wszystko smutne w nim tam było;
Coś tam ryczało nieustannie
Straszliwym głosem, albo wyło;
Eneasz modły odmówiwszy
I czapkę mocniej nasadziwszy,
W gęstwinę leśną zaraz zalazł;
Nią szedł i zmęczył się niemało
I choć na dworze się zmierzchało,
Jabłoni jeszcze nie odnalazł.

Переклад польською/Polski.
Частина III.

Текст поеми з ілюстраціями.

32 1
2
3
4
5
6
7
8
9
10

Już zaczął trwożyć się na nowo,
Rozglądał się na wszystkie strony;
Trząsł się nie mając gdzie się schować,
Daleko zalazł w las zgęszczony;
A jeszcze mocniej nastraszyło,
Gdy coś mu w oczy zaświeciło,
Przed siebie pognał, nic nie pomnąc;
A później bardzo się zadziwił,
Gdy pod jabłonią stanął żywy, —
Za gałąź chwycił półprzytomny.

Переклад польською/Polski.
Частина III.

Текст поеми з ілюстраціями.

33 1
2
3
4
5
6
7
8
9
10

Nie namyślając się też wcale,
Na palce wspiął się, gałąź szarpnął,
Aż zatrzeszczało drzewo całe,
Odłamał gałąź i stąd drapnął.
Co siły dał drapaka z lasu,
Aż ziemia drżała pod nim czasem,
Biegł długo, tak go lęk pokrzepił;
Biegł szybko, nigdzie nie przystawał
I wkrótce odzież miał dziurawą;
Jak diabeł był też cały w rzepiu.

Переклад польською/Polski.
Частина III.

Текст поеми з ілюстраціями.

34 1
2
3
4
5
6
7
8
9
10

Do Trojan przybiegł wyczerpany,
Odpocząć legł, gdy strach już prysnął;
Był gęstym potem tak oblany,
Że nim się omal nie zachłysnął.
Rozkazał woły gnać z obory,
Jak również kozłów, owiec sporo
W ofierze złożyć Plutonowi
I bogom tym, co rządzą w piekle,
Grzeszników szarpią, duszą wściekle,
By choć nie byli dlań surowi.

Переклад польською/Polski.
Частина III.

Текст поеми з ілюстраціями.

35 1
2
3
4
5
6
7
8
9
10

Gdy ciemna noc zaczęła jaśnieć
I z nieba wkrótce też zniknęła,
I czas najlepszy nastał właśnie,
Gdy gwiazdy również gdzieś pierzchnęły
Trojanie wszyscy się ruszyli,
Powstali i się zakręcili,
By zgonić byki na ofiarę;
I diacy, popi się zebrali,
Do nabożeństwa się ubrali
I rozniecono ogień z żaru.

Переклад польською/Polski.
Частина III.

Текст поеми з ілюстраціями.

36 1
2
3
4
5
6
7
8
9
10

Pop zaraz wołu wziął za rogi,
I w łeb zajechał go obuchem,
A pchnąwszy głowę między nogi,
Nóż wsadził w brzuch przesprawnym ruchem
Wnętrzności wyjął z jelitami,
Rozłożył ładnie je rzędami,
Żołądek pilnie obserwował;
Eneaszowi boską wolę,
Trojanom wszystkim dobrą dolę,
I niczym z gwiazd wciąż prorokował

Переклад польською/Polski.
Частина III.

Текст поеми з ілюстраціями.

37 1
2
3
4
5
6
7
8
9
10

Gdy diacy z bydłem się krzątali,
I mamrotali z ksiąg pośpiesznie,
Gdy kozły owce tłukły dalej,
Ryczały głośno byki w rzeźniach;
Sybilla tu się skądś zjawiła,
Zatrzęsła się i zapieniła,
I wszczęła hałas, zawrzeszczała:
"Do diabła stąd się zabierajcie,
Mnie z Eneaszem pozostawcie
I nie czekajcie, bym w kark dała.

Переклад польською/Polski.
Частина III.

Текст поеми з ілюстраціями.

38 1
2
3
4
5
6
7
8
9
10

Eneaszowi zasię rzekła: —
Odważny, sprytny mój mołojcu,
Pożegnaj tłum swój i do piekła
Ruszajmy, bowiem tam twój ojciec
Od dawna nas już oczekuje
I może nudzi się, frasuje.
A nuże, pora nam wędrować.
Na plecy zarzuć chleba torbę;
Niech licho porwie, gdy mnie z tobą
Po drodze spotka śmierć głodowa.

Переклад польською/Polski.
Частина III.

Текст поеми з ілюстраціями.

39 1
2
3
4
5
6
7
8
9
10

Nie ruszaj w drogę bez zapasów,
Bo z głodu spuchniesz, zanim zajdziesz;
Gdzie indziej, o tym wiedz zawczasu,
To chleba nawet krzty nie znajdziesz.
Do piekła ścieżke wydeptałam,
Nie raz, nie dwa już tam bywałam
I również naród znam tamtejszy;
I dróżki wszystkie, i ścieżeczki,
I zakamarki, zakąteczki
Też znam od lat — to mnie nie pierwsze".

Переклад польською/Polski.
Частина III.

Текст поеми з ілюстраціями.

40 1
2
3
4
5
6
7
8
9
10

Eneasz zebrał się akurat
W tę drogę, już nie tracił czasu,
Wzuł buty więc z juchtowej skóry,
Podkasał się jak też przepasał;
Do ręki pałkę chwycił zaraz,
By bronić owej złej maszkary,
Gdy trzeba będzie gdzie przed psami.
I dzielna para się powlekła
Za ręce wziąwszy się do piekła,
Na odpust już do diabłów samych.

Переклад польською/Polski.
Частина III.

Текст поеми з ілюстраціями.

41 1
2
3
4
5
6
7
8
9
10

A teraz myślę, czy się godzi
Mi opisywać, jak popadnie;
Bo piekła nie znam od urodzin,
Nie umiem, przebóg, kłamać składnie;
Więc czytelnicy, posłuchajcie,
Nie śpieszcie się, nie narzekajcie,
Do starców pójdę w tym wypadku;
By ich o piekło spytać śmiele,
Poprosić, by opowiedzieli,
Co posłyszeli od swych dziadków.

Переклад польською/Polski.
Частина III.

Текст поеми з ілюстраціями.

42 1
2
3
4
5
6
7
8
9
10

Wergiliusz, Pańskie mu królestwo,
Rozumniuteńkim był człowiekiem,
Lecz rzeknę, choć czcze z nabożeństwem,
Że żył on w bardzo dawnych wiekach.
A w piekle nie tak dziś się stało,
Jak w dawnych czasach tam bywało
I jak nieboszczyk to opisał;
Ja, może, dodam coś w tej sprawie,
Co zmienię, a co pozostawię,
Od starych wezmę swe opisy.

Переклад польською/Polski.
Частина III.

Текст поеми з ілюстраціями.

43 1
2
3
4
5
6
7
8
9
10

Eneasz zatem i Sybilla
Do piekła trafić się starali,
Oboje pilnie w krąg patrzyli,
Jak tutaj drzwi do piekła znaleźć.
Gdy wtem pod gorę jakąś sporą
Podeszli i w niej wielką norę
Znaleźli i wskoczyli do niej.
W ciemnościach poszli, pełen lęku
Eneasz stale macał ręką,
By przed upadkiem się uchronić.

Переклад польською/Polski.
Частина III.

Текст поеми з ілюстраціями.

44 1
2
3
4
5
6
7
8
9
10

Do piekła właśnie wiodła owa
Ulica brudna i złowonna;
Dzień cały na niej zmierzch panował,
Od dymu była zaczerniona;
Mieszkała z siostrą tam Drzemaczka,
A siostra zwała się Ziewaczką,
Te pierwsze im się ukłoniły
Eneaszowi — spryciarzowi
Z popadią jego siwogłową, —
A potem ich poprowadziły.

Переклад польською/Polski.
Частина III.

Текст поеми з ілюстраціями.

45 1
2
3
4
5
6
7
8
9
10

A dalej śmierć też przepisowo
Honory kosą im oddała;
Na czele warty doborowej,
Co jej niemało jejmość miała:
Tu dżuma, wojna, rozbój, zimno,
Świerzb, febra, parchy, głód i inne
Za nimi licha stały rzędem:
Cholera, strupy, ospa, róża
I wszystkie ziemskie biedy różne,
Co morzą nas bez żadnych względów.

Переклад польською/Polski.
Частина III.

Текст поеми з ілюстраціями.

46 1
2
3
4
5
6
7
8
9
10

Lecz na tym to się nie kończyło,
Bo nieszczęść brnęło jeszcze trochę:
Za śmiercią tłumnie w ślad waliły
Złe żony, świekry i macochy.
Ojczymy i teściowie — skąpcy,
Zięciowie, krewni gorsi obcych
I rozzłoszczeni szwagrzy, bracia,
Bratowe różne i synowe,
Co ciągle gryzą się od nowa —
Tu różnej maści byli kaci.

Переклад польською/Polski.
Частина III.

Текст поеми з ілюстраціями.

47 1
2
3
4
5
6
7
8
9
10

I jeszcze stały licha w szczekach
Wciąż papier biały przeżuwały
I kałamarze miały w rękach,
Za uszy pióra powsadzały.
Setnicy to i dziesiętnicy,
Pijawki ludzkie, naczelnicy,
Przeklęci wszyscy też pisarze;
Stał isprawników tłumek spory,
Głupawych sędziów, asesorów,
Pełnomocników, sekretarzy.

Переклад польською/Polski.
Частина III.

Текст поеми з ілюстраціями.

48 1
2
3
4
5
6
7
8
9
10

Za nimi święte szły ponure —
Nie chciały świata widzieć, słuchać,
Pokorną miały też naturę,
Składały rączki te na brzuchu;
Do Boga stale się modliły,
Na tydzień po trzy dni pościły,
Na ludzi nie krzyczały z złości;
Świat na różańcu obmawiały
I w dzień przenigdy nie hulały,
Lecz w nocy było nie bez gości.

Переклад польською/Polski.
Частина III.

Текст поеми з ілюстраціями.

49 1
2
3
4
5
6
7
8
9
10

A naprzeciwko tych przeklętnic
Włóczęgów był calutki rejon,
Pijaków, flirciar, kłamczuch wstrętnych
I rozpustników, i złodziei;
Z ostrzyżonymi już głowami
I z podciętymi spódnicami
Tam nierządnice gołe tkwiły.
Panienek też zmanierowanych,
Lokai ładnych, zmyślnych, cwanych
Pełniutko coś dokoła było.

Переклад польською/Polski.
Частина III.

Текст поеми з ілюстраціями.

50 1
2
3
4
5
6
7
8
9
10

Mężatki były tam młodziutkie,
Co wyszły za mąż, lecz za starych,
I zawsze były już chętniutkie
Pocieszyć młodych zuchów zaraz;
Tu również ci młodzieńcy stali,
Co niedołęgom pomagali
Napłodzić dla rodziny dzieci;
Niechciane dzieci wciąż krzyczały,
Swe panie — matki przeklinały,
Co im nie dały żyć na świecie.

Переклад польською/Polski.
Частина III.

Текст поеми з ілюстраціями.

51 1
2
3
4
5
6
7
8
9
10

Eneasz choć się mocno dziwił
Nowinkom owym, w piętkę gonił,
Ze strachu trząsł się przeraźliwie
Tak jak na oklep jadąc koniem.
Gdy z dala ujrzał oniemiały,
Już jakie cuda tam się działy,
Gdziekolwiek spojrzał, więc niebożę
Wraz zląkł się, do Sybilli tulił,
Za odzież chwytał i się kulił,
Jak mysz przed kotem gdzieś w komorze.

Переклад польською/Polski.
Частина III.

Текст поеми з ілюстраціями.

52 1
2
3
4
5
6
7
8
9
10

Sybilla mocno go ciągnęła,
By nie przystawał i szedł dalej;
I tak szybciutko iść zaczęła,
Że nóg Eneasz nie czuł wcale,
Gdy ciągle biegł za tą osobą;
Gdy zobaczyli wnet przed sobą
Przez rzekę wprost do piekła przewóz.
A rzeka ta się Styksem zwała,
Tu dusz wataha się zbierałą,
By ktoś na tamtą stronę przewiózł.

Переклад польською/Polski.
Частина III.

Текст поеми з ілюстраціями.

53 1
2
3
4
5
6
7
8
9
10

Aż zjawił się przewoźnik w końcu,
Jak Cygan smagły, cały w kurzu,
I opalony mocno słońcem,
Odęte wargi miał jak Murzyn;
Oczyska w łeb pozapadały,
Śmietaną się pozaciągały,
Na głowie kołtun brzydki, śliski;
Z ust ślina ciurkiem się toczyła,
Jak filc już broda się spilśniła,
Przerażał swym widokiem wszystkich.

Переклад польською/Polski.
Частина III.

Текст поеми з ілюстраціями.

54 1
2
3
4
5
6
7
8
9
10

Koszula, spięta węzełkami,
Już ledwie ramion się trzymała,
Poprzyczepiana sznureczkami
Jak sito już podziurawiała;
A pobrudzona zaś na palec,
Stłuszczona, że aż kapał smalec,
Obuty był też w łapcie starte,
Onuce z dziurek się ciągnęły,
Choć wyżmij, wodą nasiąknęły,
I spodnie były też podarte.

Переклад польською/Polski.
Частина III.

Текст поеми з ілюстраціями.

55 1
2
3
4
5
6
7
8
9
10

Miast pasa łyko miał prawdziwe,
Zeń kapciuch zwisał okazały;
W nim fajka, tytoń był, krzesiwo
I hubka, krzemień też leżały.
Charonem ów przewoźnik zwał się,
I za ważnego bardzo miał się,
Był wielkim bożkiem; z całej siły
Odpychał się wiosełkiem z hakiem,
Mknął Styksem na kształt strzały jakiejś,
Jak puch leciutkie czółno było.

Переклад польською/Polski.
Частина III.

Текст поеми з ілюстраціями.

56 1
2
3
4
5
6
7
8
9
10

Jak na jarmarku Słobożanie,
Czy jak na rybim targowisku
Do ryb się zewsząd rwą mieszczanie,
Tak na tej łące tłum się ciskał.
Tu dusza duszy gniotła boki
I trajkotały niczym sroki;
Ten pchał się, tamten spierał w gniewie,
I wszyscy gnietli się, ściskali,
Krzyczeli, tłukli się, szarpali,
I każdy chciał, by jego przewieźć.

Переклад польською/Polski.
Частина III.

Текст поеми з ілюстраціями.

57 1
2
3
4
5
6
7
8
9
10

Jak w kwasie z chleba gąszcz musuje,
Jak syczą kwasząc się buraki,
Jak przeciw słońca rój buszuje,
Brzęczeli tak te nieboraki,
Charona płacząc upraszali,
Do niego ręce wyciągali,
By wziął na kajak, był litościw;
Lecz ów na płacz nieczuły bardzo,
Prośbami mocno też pogardzał,
Az kipiał stary pryk ze złości.

Переклад польською/Polski.
Частина III.

Текст поеми з ілюстраціями.

58 1
2
3
4
5
6
7
8
9
10

I tylko wiosłem macha zrzędząc,
Pcha w mordę temu i tamtemu,
A wszystkich od kajaka pędząc,
Wybiera kilku po swojemu,
Do czółna wsadza po troszeczku,
Odpycha czółno za chwileczkę,
Na tam ten brzeg przewozi cwałem;
A gdy nie weźmie, bo się zatnie,
To takim siedzieć tu wypadnie,
Patrz jeno — może wieki całe.

Переклад польською/Polski.
Частина III.

Текст поеми з ілюстраціями.

59 1
2
3
4
5
6
7
8
9
10

Gdy w kahał ów Eneasz zalazł,
By dojść do promu wśród tych krzyków,
To Palinura tutaj znalazł,
Co miał go kiedyś za sternika.
Palinur załkał zaraz przed nim
I rzekł o doli swej pośledniej,
Że nie przewożą go przez rzekę;
Lecz baba wnet ich rozłączyła,
A Eneasza i zelżyła,
By zamiast ględzić, szedł, nie zwlekał.

Переклад польською/Polski.
Частина III.

Текст поеми з ілюстраціями.

60 1
2
3
4
5
6
7
8
9
10

Przepchali się do brzegu blisko,
Pod przewóz przeszli wnet, gdzie obły
Zasmalcowany ów dziadzisko
Kaprysił niczym bies na grobli;
Wciąż krzyczał, wrzeszczał jak szalony
I lżył paskudnie naród chrzczony,
Jak to po szynkach u nas bywa;
Dostało się i krewnym biednym,
Niegrzecznym słowem czcił niejednych,
Niech każdy jakoś to przeżywa.

Переклад польською/Polski.
Частина III.

Текст поеми з ілюстраціями.

61 1
2
3
4
5
6
7
8
9
10

Dojrzawszy gości nieproszonych,
Spoglądał Charon na nich wrogo,
Wtem ryknął jak byk rozwścieczony,
Zapienił się, rozzłościł srogo:
"A skąd takowe tu przybłędy,
I tak niemało was się szwenda,
Po kiego diabli tu przyleźli?
Wam trzeba nieźle tutaj dogrzać!
Was trzeba tak popędzić dobrze,
Żebyście miejsca nie znaleźli.

Переклад польською/Polski.
Частина III.

Текст поеми з ілюстраціями.

62 1
2
3
4
5
6
7
8
9
10

Do diabła stąd się zabierajcie,
Bo zaraz boki wam połatam;
Tak stłukę mordę, uważajcie,
Że was nie pozna nawet szatan;
O, jakże się rozzuchwalili,
Żywymi tu się przytaszczyli,
Patrzajcie, czego chcą niechluje!
Nie bardzo mi się śpieszy do was,
Bo nie dam rady zmarłym nowym,
Co tak nad karkiem mym warują".

Переклад польською/Polski.
Частина III.

Текст поеми з ілюстраціями.

63 1
2
3
4
5
6
7
8
9
10

Sybilla widzi, że nie żarty,
Bo Charon złości się niemiły,
Eneasz drży, wciąż o nią wsparty,
I przed staruchem się skłoniła:
"A niech to, przypatrz się uważniej, —
Rzekła mu, — i się nie rozdrażniaj,
Bo nas do ciebie tu przysłano;
Czy może, mnie już nie poznajesz,
Że krzyczysz na nas tak i łajesz —
Ach, jaka bieda niespodziana!

Переклад польською/Polski.
Частина III.

Текст поеми з ілюстраціями.

64 1
2
3
4
5
6
7
8
9
10

O, spojrzyj, co to jest takiego!
Uspokój się i nie burcz więcej;
To gałąź z drzewa jest złotego,
Już więc zamilknąć racz co prędzej".
I szczegółowo wyłożyła,
Do piekła kogo wprowadziła,
Do kogo oraz z jaką sprawą...
A Charon wnet przypomniał sobie,
Ze cztery ruchy wiosłem zrobił,
Kajakiem do nich przybił żwawo.

Переклад польською/Polski.
Частина III.

Текст поеми з ілюстраціями.

65 1
2
3
4
5
6
7
8
9
10

Eneasz ze Sybillą swoją
Do czółna zaraz się wśliznęli;
Do piekła na ów brzeg oboje
Po brudnej rzece popłynęli;
W szczeliny woda tak się lała,
Że aż Sybilla z trwogi wstała,
Eneasz bał się, że utonie,
Lecz nasz pan Charon się potrudził,
Przeskoczył szybko, nie marudził
I migiem był po tamtej stronie.

Переклад польською/Polski.
Частина III.

Текст поеми з ілюстраціями.

66 1
2
3
4
5
6
7
8
9
10

Wysadził ich, przewiózłszy tanio,
Kopiejkę tylko pobierając,
Za pracowite wiosłowanie,
Poradził jeszcze, jak iść mają.
Przeszedłszy stąd z pół wiorstwy wprędce,
Pobrawszy się za obie ręce,
Ujrzeli, że tam oto leżał
W burzanie ciemnoszary burek,
Trzy głowy miał ten pies ponury,
Na Eneasza zęby szczerzył.

Переклад польською/Polski.
Частина III.

Текст поеми з ілюстраціями.

67 1
2
3
4
5
6
7
8
9
10

Zaszczekał trzema językami,
Już prawie rzucił się go kąsać,
Eneasz podniósł wrzask przed kłami,
Uciekać chciał i dreszcz nim wstrząsał.
Aż baba chleb tu psu cisnęła,
Miękiszem gardło mu zatknęła,
Ten zatem: zajął się jedzeniem;
Eneasz zasię z babą starą
To tak, to siak pod rękę zaraz
Sprzed burka zszedł niepostrzeżenie.

Переклад польською/Polski.
Частина III.

Текст поеми з ілюстраціями.

68 1
2
3
4
5
6
7
8
9
10

Eneasz dotarł wnet do piekła,
Wszedł w inny świat, świat nie do życia;
Tam mrokiem wszystko się powlekło,
Ni gwiazd już nie ma, ni księżyca,
Tam mgła się kłębi i nie znika,
Tam pełno w krąg żałosnych krzyków,
Grzesznicy cierpią mąk niemało,
Eneasz patrzył wraz z Sybillą,
Już jakie męki tutaj były
I jakie kary niebywałe.

Переклад польською/Polski.
Частина III.

Текст поеми з ілюстраціями.

69 1
2
3
4
5
6
7
8
9
10

Tam w piekle smoła bulgotała
I grzała się wciąż w kotłach wszelkich,
I siarka, nafta też kipiała;
A ogień płonął, strach, jak wielki!
Grzesznicy w smole tej siedzieli,
Na ogniu piekli się, cierpieli,
Kto, jak i na co też zasłużył.
Nie można tu opisać piórem,
Czy opowiedzieć w bajce którejś,
Jak było różnych dziwów dużo!

Переклад польською/Polski.
Частина III.

Текст поеми з ілюстраціями.

70 1
2
3
4
5
6
7
8
9
10

Tam panów więc męczono stale,
Smażono boki im obrzydłym,
Bo ludziom ulgi nie dawali
A zawsze mieli ich za bydło.
I za to oni drwa nosili,
Na błotach trzcinę też kosili,
Do piekła nieśli na podpałkę.
Nadzorowali ich tam diabli
I raźnie cięli tych, co słabli,
Żelazną rózgą albo pałką.

Переклад польською/Polski.
Частина III.

Текст поеми з ілюстраціями.

71 1
2
3
4
5
6
7
8
9
10

Ognistą rózgą tych chłostali,
Po plecach, brzuchu siekli dobrze,
Co sami siebie zabijali,
Co im nasz jasny świat już obrzydł.
Zlewano dziegciem ich gorącym,
Nożami dżgano też bez końca,
Bo za złe mieli to, że żyją.
Sprawiano mąk im jak najwięcej,
Tłuczono im w moździerzach ręce,
By nie ważyły się zabijać.

Переклад польською/Polski.
Частина III.

Текст поеми з ілюстраціями.

72 1
2
3
4
5
6
7
8
9
10

Bogatym skąpcom w usta lano
Płynnego srebra jak najpełniej,
A kłamców zasię przymuszano
Gorące lizać tam patelnie;
A którzy wciąż się nie żenili,
Po cudzych kątkach się żywili,
To ci wisieli w krąg na hakach
I zaczepieni za to ciało,
Co to grzeszyło w świecie śmiało
I za nie miało mękę taką.

Переклад польською/Polski.
Частина III.

Текст поеми з ілюстраціями.

73 1
2
3
4
5
6
7
8
9
10

Starszyźnie wszelkiej bez wyboru,
Podpankom, panom oraz sługom
Sprawiano w piekle lanie spore,
Jak kotom zgodnie z ich zasługą.
Tu byli różni cechmistrzowie,
Rajcowie oraz burmistrzowie,
Podsędki, sędzie i pisarze,
Co sprawiedliwie nie sądzili,
Pieniążki zewsząd wciąż łupili,
Przeklęci, wstrętni łapówkarze.

Переклад польською/Polski.
Частина III.

Текст поеми з ілюстраціями.

74 1
2
3
4
5
6
7
8
9
10

I wszyscy mądrzy filozofi,
Co tak mędrkować wciąż potrafią;
I mnisi, popi, krętopopi,
By nauczali swych parafian;
By nie gonili za rublami
I nie igrali z popadiami,
A tylko cerkwi pilnowali;
By księża do bab tak nie rżeli,
A mędrcy zdzierać gwiazd nie śmieli, —
Ci w ogniu na dnie przebywali.

Переклад польською/Polski.
Частина III.

Текст поеми з ілюстраціями.

75 1
2
3
4
5
6
7
8
9
10

Ci, co swych żonek się trzymali
Króciutko w rekach, bez wolności,
Lecz po weselach je puszczali,
By przebywały często w gościach
I do północy tam hulały,
Na boki czasem też skakały, —
Siedzieli w czapkach wszyscy społem,
Z przeogromnymi też rogami
I z zamkniętymi wciąż oczami,
Tkwiąc w kotłach z wrzącą siarką wkoło.

Переклад польською/Polski.
Частина III.

Текст поеми з ілюстраціями.

76 1
2
3
4
5
6
7
8
9
10

Ojcowie synów nie uczący,
Lecz głaskający nazbyt wiele,
Bez miary ich wychwalający,
Ci w kotłach z naftą już kipieli;
Synkowie przez nich wnet na drani
Wyrośli, zeszli wkrótce na nic,
A potem bili ojców dobrych
I niecierpliwie też czekali,
By oni szybciej umierali,
By zaraz się do zamków dobrać.

Переклад польською/Polski.
Частина III.

Текст поеми з ілюстраціями.

77 1
2
3
4
5
6
7
8
9
10